جواد جهانگیرزاده در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها به تشریح فعالیت های انجام شده و برنامه های آتی آستان مقدس پرداخت.
* آغاز سخن
اینجانب حدود ۲۹ سال است که بعنوان خدمتگزار در آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها مشغول انجام وظیفه می باشم و از ابتدای سال ۱۳۹۴ با حکم حضرت آیت الله سعیدی دامه برکاته، تولیت محترم آستان مقدس در سمت معاونت اجرایی شروع به کار کردم که در این مسیر، در حول چهار محور فعالیت ها دسته بندی و در حوزه هایی که مربوط به این معاونت بود، کارها آغاز شد.
* تشکیل ستاد آیین های فاطمی در راستای انسجام و افزایش توانمندی آستان
نخستین حوزه، امور زائرین (حرم مطهر) بود. در این عرصه، به منظور برنامه ریزی و نظارت، و نظامند نمودن فعالیتهای اجرایی آستان مقدس، ستاد آیین های فاطمی با هدف هماهنگی بخشی و بین بخشی و ایجاد انسجام و افزایش توانمندی در فعالیتها و اقدامات کلیه معاونت های آستان و اثر بخشی و افزایش کارائی و خلاقیت بمنظور ارتقای خدمت به زائران و مجاورین تشکیل شد. این ستاد با چهار کمیته فرعی امور را در حوزه های پشتیبانی، اجرایی، فرهنگی و اطلاع رسانی و نظارت و ارزیابی بر اساس دستورالعمل تهیه شده، پی گیری می کند.
* اجرای طرح جامع امنیتی در حرم مطهر
از ابتدای سال در خصوص خدمات زائر فعالیت های شایسته ای انجام شد. اجرای طرح جامع امنیتی حرم مطهر نیز از جمله آنهاست. در این راستا درب های ورودی و خروجی حرم مطهر ساماندهی شد، تعداد امانت داری ها به دو برابر افزایش یافت که ۸ امانت داری در حال حاضر فعالند و دو امانت داری از این تعداد، بعنوان انبار توشه امانتهای حجیم زائران را دریافت می دارند. این دو انبار توشه در ابتدای خیابان شبستان و درب ۲۳ فعال هستند. تعدادی چادر در محل امانتداری ها موجود می باشد که در صورت نیاز خواهران محترمه به صورت امانت تحویل می گردد. این چادرها پس از شست و شو و ضدعفونی، بسته بندی و به صورت وکیوم شده و کاملاً بهداشتی در اختیار زائران قرار می گیرد.
تأسیس واحد نگهداری اشیاء قیمتی در حرم مطهر از دیگر اقدامات در این عرصه می باشد تا زائر بدون دغدغه و در آرامش خاطر در حرم مطهر حضور یابد.
* فعال شدن ۴ دستگاه ماشین برقی برای خدمت به زائران
جهت ارائه خدمات به سالمندان نیز ۴ دستگاه ماشین برقی تهیه شد که از دو مسیر فاصله بین پارکینگ طبقاتی میدان امام خمینی به سمت میدان آستانه(درب شماره ۱) و از درب شماره ۲۲ تا درب ۱۷ به سالمندان و افراد دیگر خدمت رسانی می کند.
بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته، زمانی جهت زیارت قبور علما به خواهران اختصاص یافته است.
به دلیل فقر فضاهای مورد نیاز برای زائر، شبستان حضرت نجمه خاتون نیز در اختیار زائران گرامی قرار گرفت و کلاس های مجموعه قرآن و حدیث به ساختمانی خارج از حرم مطهر منتقل شد.
* برگزاری دوره های آموزشی منظم ویژه خادمان
برگزاری دوره های آموزشی برای خادمان اعم از رسمی و افتخاری در حوزه های امر به معروف و نهی از منکر و انتظامی، امنیتی و … برگزار شده است؛ این خادمان در طی سال علاوه بر شیفتهای موظف، در مناسبت های مختلف از جمله شب های قدر، دعای عرفه، تاسوعا و عاشورای حسینی، نیمه شعبان و…، بصورت فوق العاده به زائرین خدمت رسانی می نمایند.
در حوزه عمران و توسعه حرم مطهر نیز با توجه به این که طرح جامع حرم مطهر از سال های پیش در دستور کار بود و شرکت مهندسین فجر توسعه بعنوان مشاور آستان مطالعات حرم را آغاز کرده ولی بدلایلی کار متوقف شده بود که از ابتدای سال مجدداً با جلسات مستمری که داشتیم، این کار پی گیری و با همکاری دستگاه های ذی ربط تصمیم گرفته شد انشاء الله تا پایان سال ۹۴، طرح در کمیسیون مربوطه و در شورای عالی شهر سازی به تصویب رسیده و ابلاغ گردد.
فضایی که امروز در اختیار آستان مقدس می باشد، نزدیک به ۷ هکتار است که شامل فضاهای عبادی، زیارتی و فضاهای پشتیبان است. بر اساس بررسی های موجود، تعداد زائران بارگاه نورانی کریمه اهل بیت(س) در سال نزدیک به ۱۷ میلیون نفر است که در افق طرح که ۱۴۲۲ هجری شمسی است، این تعداد زائر به حدود ۳۴ میلیون نفر خواهد رسید، در چنین شرایطی فضاها باید به ۱۷ هکتار افزایش یابد. که فضای مورد نیاز(۱۰ هکتار) در ضلع های شمالی (میدان آستانه) و شرقی( بست عمار یاسر) و جنوبی بعد از خیابان شبستان تأمین خواهد شد.
* صحن جامع فاطمی در پایان سال ۹۵ به طور کامل در اختیار زائران قرار می گیرد
با توجه به فعالیت هایی که در طرح توسعه انجام شد، با سفر هیئت محترم دولت و حضور ریاست محترم جمهوری جناب آقای دکتر روحانی در حرم مطهر و تأکیدات ایشان که تملک ها و ساخت و سازهای صحن و شبستان فاطمی تا پایان سال ۹۵ به اتمام می رسد و در اختیار آستان مقدس قرار می گیرد. طرح توسعه ضلع شرقی حرم مطهر (صحن فاطمی) به مساحت ۲۹۰۰۰ مترمربع و در زیر بنایی نزدیک به ۵۰۰۰۰ مترمربع در حال احداث می باشد، که تملک انجام شده تاکنون ۱۴۵۰۰ مترمربع، ۴۸۰۰ متر مربع خیابان ارم می باشد و ۹۷۰۰ مترمربع نیز از تملک ها باقی مانده که تا پایان سال ۱۳۹۵ انجام خواهد شد. قسمت کتابخانه به متراژ ۱۱۲۰۰ متر مربع با ظرفیت یک میلیون جلد کتاب تحویل شد و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است.
در حوزه فنی و مهندسی عملیات اجرایی شبستان زیرین صحن امام هادی(ع) در فضایی برابر با ۱۲۵۰ متر مربع انجام شد که در اقدام عمرانی خاصی در حال انجام است. تمامی کارهای عمرانی از پایین به بالا انجام می شود، ولی این پروژه با توجه به شرایط خاص آن، از بالا به پایین اجراء شد. کارهایی که در خصوص مقاوم سازی بود، با استفاده از حضور مهندسین مجرب و مشاوره با اهل فن به خوبی انجام شد که بر اساس آن ۸۸ عدد شمع و ۶ عدد دیواره دیافراگمی و ۱۴۱ عدد “تای بک” در لِوِل های ۵/ ۲، ۵ و ۵/ ۷ قرار داده شد تا فضایی را به فضاهای مسقف حرم مطهر اضافه نماید. در حال حاضر سنگ فرش صحن انجام شده، و امید است که در سال های آینده این پروژه به اتمام برسد و دراختیار زائران قرار گیرد. دسترسی های به این رواق در نظر گرفته شده است که شامل یک آسانسور ۲۶ نفره در ضلع غربی و دسترسی معمولی نیز از ضلع شرقی در حال انجام می باشد.
در فرایند تکمیل سیستم سرمایش حرم مطهر نیز ۴ دستگاه چیلر تراکمی خریداری شد و مشکل سرمایش حرم تا حدودی در فصل های گرم برطرف گردید.
* استقبال زائران از ضریح جدید در شبستان نجمه خاتون(س) حرم مطهر
در شبستان حضرت نجمه خاتون، نزدیک ترین مکان به مضجع شریف حضرت شناسایی و طراحی و اجرایی شد. عملیات اجرایی شامل ساخت ضریح مطهر و احداث آن، تمام کارها اعم از نقره کاری، آیینه کاری، سنگ کاری و…، توسط عوامل فنی و مهندسی آستان مقدس و بهره گیری از هنرمندان مربوطه انجام شده و مبنای معماری اسلامی در آن رعایت شده است.
طراحی و ساخت جایگاه چند منظوره در شبستان حضرت امام خمینی(ره) از دیگر اقدامات بود که قسمتی از کارهای کاشی کاری و نقاشی باقی مانده که در ماه های آینده به اتمام می رسد.
توسعه نمایشگاه عرضه متبرکات در ضلع شرقی حرم مطهر انجام پذیرفت. این نمایشگاه در راستای ارائه متبرکات آستان و تأمین نیازهای ضروری زائر راه اندازی شد.
طراحی سیستم هوشمند معطرساز روضه منوره و شبستان ها و رواق ها از دیگر برنامه ها بود این سیستم به صورت هوشمند و برنامه ریزی شده در زمان مورد نیاز و مقتضی، فضای حرم مطهر را معطر می کند.
* مسقف شدن صحن صاحب الزمان(عج)
با توجه به کمبود فضاهای مسقف در حرم مطهر، مسقف نمودن صحن صاحب الزمان(عج) در حال انجام است. این مجموعه نزدیک به ۲۵۰۰ متر مربع فضای روباز است که جهت برگزاری مراسم حرم مطهر، نیاز بود که سرپوشیده باشد. این فضا با سازه سبک و به صورت ثابت در حال اجراء است. در این سازه تلاش شد که هم از نور طبیعی در صحن بی بهره نمانیم و هم به جلوه بصری حرم مطهر خدشه وارد نشود.
ترمیم و نگهداری مسجد امام خمینی(ره) در حال انجام است که این اثر مربوط به دوران صفویه است که با استفاده از هنرمندان مجرب کار مرمت آن انجام شده و قسمت پایینی آن نیز در ماه های آینده تکمیل می شود.
در حوزه املاک و موقوفات آستان هم فعالیت هایی انجام شده است. پس از تشریف فرمائی تولیت معظم و با توجه به نیاز مجموعه، ایشان دستور بازنگری و اصلاح آیین نامه املاک و موقوفات را دادند. این آیین نامه با نظر کارشناسان حوزه املاک، کارشناسان حقوقی و…، اصلاحات مورد نیازش انجام و اجرا شد. با توجه به نگاه ویژه ای که به موقوفات است، بودجه ریزی موقوفاتی نیز در دستور کار قرار گرفته است که ما بر اساس درآمدهای حاصله از موقوفات آستانه، طبق وقف نامه ها به نیات واقف عمل نمائیم و گزارشی سالیانه از موقوفات را داشته باشیم.
* سیستم جامع املاک و موقوفات آستان راه اندازی می شود
سیستم جامع املاک و موقوفات آستان نیز توسط شرکتی طراحی و امید است در پایان امسال استقرار یابد. کار مستند سازی پرونده های املاک انجام و اطلاعات این پرونده ها به سامانه وارد شده تا از این به بعد تمام کارهای به صورت مکانیزه باشد و در پاسخ گویی به مستأجران آستانه به سرعت عمل نماییم.
درخصوص دریافت اسناد مالکیت تک برگی نیز باید گفت که تاکنون نزدیک به ۴۰ درصد املاک آستان، اسناد تک برگی خود را از سوی اداره کل اسناد و پی گیری های آستان دریافت کردند. با تهیه آیین نامه املاک، تمامی واگذاری ها نیز از طریق مزایده انجام می شود تا رعایت غبطه وقف را داشته باشیم.
در حوزه سرمایه گذاری بر روی املاک آستان مقدس نیز با توجه به زمین هایی که در سطح شهر قم داشتیم، امکان سنجی زمین ها انجام شد و بر اساس بررسی های انجام شده، چهار مورد سرمایه گذاری آغاز شد. این سرمایه گذاری بر اساس نیاز شهری و بر اساس طرح تفصیلی استان پیش رفت.
در بلوار امین زمینی به مساحت ۴۸۸۰ متر مربع با توجه به امکان سنجی، پروانه این زمین در ۱۱ طبقه از شهرداری قم اخذ شد که زیربنایی نزدیک به ۳۷ هزار متر مربع دارد که ۳ طبقه پارکینگ و سه طبقه تجاری (۳۳۱ باب مغازه در آن پیش بینی شده است) ۳۹۴۲ متر مربع هایپر و دو طبقه تالار می باشد که تالار اول ۲۴۵۰ متر مربع و تالار دوم ۲۶۹۵ متر مربع است. این پروژه با مشارکت بخش خصوصی در حال انجام است که انشاء الله در مدت ۳۶ ماه به بهره برداری برسد و از مدت قرارداد آن نزدیک به یک سال می گذرد.
پروژه دوم در خیابان ۱۹ دی با نام امید می باشد که با توجه به فقر فضاهای اقامتی در استان به این پروژه نگاه ویژه شده است. مجموعه ۷۶۶۱ متر مربع عرصه در اختیار است که بر اساس دریافت مجوز های دریافتی در ۱۱ طبقه و زیربنایی حدود ۷۰ هزار متر مربع شامل ۳ طبقه پارکینگ، ۴ طبقه تجاری و ۳ طبقه این مجموعه اقامتی است. شروع قرار داد از اواسط سال ۹۴ و مدت قرارداد ۴۶ ماه است که توسط شرکت خصوصی در حال انجام است.
پروژه ای نیز در نبش کوچه ۳ خیابان فاطمی است که به نام حریر که با عرصه ۷۳۶ متر و زیربنای ۴۲۴۴ متر مربع در شش طبقه با کاربری تجاری و رستوران در حال انجام است که این کار توسط آستان مقدس است و در مدت ۲۶ ماه پروژه به اتمام خواهد رسید.
* موسسات وابسته به آستان مقدس
موسسه فرهنگی و اقتصادی زائر کریمه که ۱۰۰ درصد از سهام آن متعلق به آستان مقدس می باشد، در سال ۱۳۷۲ تأسیس شد.
این موسسه در حوزه های کشاورزی(زراعت و باغبانی)، دامپروری، شیلات، عمران و چاپ و نشر فعالیت می نماید. اعم فعالیتها در اراضی موقوفه و در راستای رسالت آستان مقدس می باشد.
انشاء الله با برنامه ریزی های انجام شده بتوانیم در سالهای آینده خدمات بهتری (رفاه و آسایش زائرین گرامی، توسعه حرم مطهر در زمینه های عمران نمائیم.
* کلام پایانی
در پایان بر خود لازم می دانم از همه خادمین آستان مقدس که ما را در انجام وظیفه و خدمات به زائرین و مجاورین به بی بی دو عالم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها کمک می نمایند صمیمانه قدردانی و سلامتی و توفیق همگان را از خداوند متعال مسئلت دارم.