پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها| دهه فرهنگی کرامت، با عطر دلانگیز رضوی و رایحه روح افزای فاطمی، فرصتی است برای تبیین معارف قران و آهل بیت علیهم السلام بازخوانی و بازشناسی اهداف و آرمانهای والای انقلاب اسلامی. در این راستا نامگذاری روز دهم این دهه فرخنده به عنوان “سلوک انقلابی؛ هم عهدی با شهیدان، همدلی با مظلومان”، حاوی پیامی عمیق و راهبردی است که شایسته تأمل و تدبر است. این نامگذاری، نه تنها تکریم یاد و خاطره شهدا و تجلیل از مقام والای آنان است، بلکه دعوتی است برای تداوم راهشان و حرکت در مسیر آرمانهایشان است. همچنین، این نامگذاری بر اهمیت توجه به مسائل جهان اسلام و حمایت از مظلومان و مستضعفان در سراسر جهان تأکید دارد. این نامگذاری، ما را فرامیخواند تا با تأسی از سیره شهدا، در مسیر آرمانهای انقلاب اسلامی گام برداریم و با تمام توان از مظلومان و مستضعفان جهان حمایت کنیم. این نامگذاری، یک شاخص برای انقلابی گری و قطبنمای ارزشمند برای حرکت در مسیر درست و تحقق جامعهای عادلانه و آرمانی است.
تبیین مفاهیم سه گانه شعار روز دهم
سلوک انقلابی: “سلوک” به معنای روش، رفتار و طریقه زندگی است. “سلوک انقلابی” به معنای داشتن یک روش زندگی بر پایه ارزشها و آرمانهای انقلاب اسلامی است. این نوع سلوک، شامل ویژگیهایی چون عدالتخواهی، ظلمستیزی، استکبارستیزی، دفاع از محرومان، و تلاش برای تحقق جامعهای آرمانی است. سلوک انقلابی، یک مسیر پویا و مستمر است و تنها به مقطع خاصی از تاریخ محدود نمیشود.
هم عهدی با شهیدان: شهدا، با نثار خون پاک خود، درخت تنومند انقلاب اسلامی را آبیاری کردند و به آن جان بخشیدند. “هم عهدی با شهیدان” به معنای وفاداری به آرمانها و اهداف آنان است. این هم عهدی، ایجاب میکند که ما راه آنان را ادامه دهیم، از ارزشهای آنان پاسداری کنیم، و نگذاریم خون آنان پایمال شود. هم عهدی با شهیدان، تنها یک شعار نیست، بلکه یک تعهد عملی است که باید در تمام ابعاد زندگی ما تجلی یابد.
همدلی با مظلومان: انقلاب اسلامی، از بدو پیدایش، حامی مظلومان و مستضعفان جهان بوده است. “همدلی با مظلومان” به معنای احساس همدردی و همراهی با کسانی است که در سراسر جهان مورد ظلم و ستم قرار گرفتهاند. این همدلی، ایجاب میکند که ما در برابر بیعدالتیها و ستمها ساکت ننشینیم، از حقوق مظلومان دفاع کنیم، و برای رهایی آنان از بند ظلم تلاش کنیم. همدلی با مظلومان، یک وظیفه انسانی و اسلامی است و نشاندهنده جهانشمولی پیام انقلاب اسلامی است.
شاخص های سلوک انقلابی از منظر رهبر انقلاب
عنوان روز دهم دهه کرامت از بیانات مقام معظم رهبری الهام گرفته شده و لذا در تطبیق با دیدگاههای کلی ایشان درباره سلوک انقلابی، شهیدان و مظلومان، می توان اهمیت و ابعاد این عنوان را تبیین نمود. این عنوان دربردارنده دو رکن اساسی و بههمپیوسته در منظومه فکری مقام معظم رهبری است:
سلوک انقلابی و همعهدی با شهیدان: ماهیت سلوک انقلابی؛ از منظر رهبر معظم انقلاب، سلوک انقلابی صرفاً یک شعار یا یک برهه تاریخی نیست، بلکه یک مسیر مستمر، پویا و مبتنی بر اصول و ارزشهای انقلاب اسلامی است. این سلوک، نیازمند بصیرت، استقامت، جهاد و فداکاری در عرصههای مختلف فردی و اجتماعی است. الگوگیری از شهیدان؛ ایشان همواره بر اهمیت یاد و خاطره شهدا و الگو قرار دادن آنان تأکید داشتهاند. شهیدان، مصادیق بارز سلوک انقلابی و تجلیبخش ایثار، اخلاص و فدا کردن جان در راه آرمانهای الهی و میهنی هستند. همعهدی با شهیدان به معنای تجدید پیمان با این ارزشها، ادامه دادن راه آنان و تلاش برای تحقق اهدافشان است. این همعهدی، مسئولیت سنگینی را بر دوش جامعه و تکتک افراد میگذارد تا در مسیر انقلاب ثابتقدم بمانند و از انحراف و سستی بپرهیزند. در منظومه فکری رهبر انقلاب این همعهدی ابعاد گوناگونی دارد، از جمله: حفظ و ترویج آرمانها و ارزشهای شهدا در جامعه و بهویژه در میان نسل جوان. پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی که با خون شهدا آبیاری شده است. مقابله با دشمنان و تهدیدات با همان روحیه جهادی و شهادتطلبانه. تلاش برای تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیت که از اهداف والای شهیدان بوده است. زنده نگه داشتن یاد و نام شهدا از طریق برگزاری یادوارهها، انتشار آثار و ساخت یادمانها.
سلوک انقلاب و همدلی با مظلومان: جایگاه مظلومان در اندیشه اسلامی و انقلابی؛ از دیدگاه مقام معظم رهبری، حمایت از مظلومان و ایستادگی در برابر ظالمان یک اصل اساسی در اسلام و از اهداف مهم انقلاب اسلامی است. ایشان همواره بر مسئولیت امت اسلامی در قبال مستضعفان و ستمدیدگان جهان تأکید کردهاند. این همدلی صرفاً یک احساس قلبی نیست، بلکه ابعاد عملی و اجتماعی گستردهای دارد، از جمله: شناخت مظلومان و درک رنجها و مشکلات آنان در نقاط مختلف جهان. اعلام موضع صریح و قاطع در برابر ظالمان و مستکبران و محکوم کردن ظلمهای آنان. ارائه کمکهای مادی و معنوی به مظلومان در حد توان. تلاش برای رفع ظلم و بیعدالتی در سطح ملی و بینالمللی. حمایت از جنبشهای آزادیبخش و مقاومت در برابر سلطه و استکبار. همدلی با مظلومان و حمایت از آنان، تجلی عملی سلوک انقلابی و امتداد راه شهیدان است. شهیدان، جان خود را در راه دفاع از حق و عدالت و حمایت از مستضعفان فدا کردند. بنابراین، همعهدی واقعی با آنان، مستلزم داشتن دغدغه برای سرنوشت مظلومان و تلاش برای یاری رساندن به آنان است.
در مجموع، عنوان «سلوک انقلابی؛ هم عهدی با شهیدان، همدلی با مظلومان» برای دهمین روز از دهه کرامت امسال، یادآور مسئولیت یک پیام چندوجهی و الهامبخش و خطیر برای پیروان انقلاب اسلامی در حفظ و تداوم راه شهدا از طریق سلوک انقلابی و توجه ویژه به وضعیت مظلومان و تلاش برای حمایت از آنان است. این عنوان، دعوتی است به عمل، بصیرت و پایبندی به ارزشهای والای انسانی و اسلامی که شهیدان برای آن جانفشانی کردند
وظایف فعالان انقلابی و مجاهدان فرهنگی
فعالان فرهنگی و علاقهمندان به سلوک انقلابی و حرکت در مسیر انقلابیگری، وظایف مهم و چندگانهای در راستای عمل به گفتمان «سلوک انقلابی؛ هم عهدی با شهیدان، همدلی با مظلومان» بر عهده دارند. این وظایف را میتوان در چند محور کلیدی دستهبندی کرد:
- تبیین و ترویج مبانی نظری و عملی سلوک انقلابی
مطالعه و فهم عمیق؛ فعالان فرهنگی باید با مطالعه دقیق بیانات و آثار مقام معظم رهبری و اندیشمندان انقلاب اسلامی، مبانی نظری و عملی سلوک انقلابی را به درستی فهم کنند. این شامل درک مفاهیمی چون بصیرت، استقامت، جهاد، عدالتخواهی، دشمنشناسی و خودسازی است.
تولید محتوای فرهنگی؛ تولید محتوای متنوع و جذاب در قالبهای مختلف (کتاب، مقاله، فیلم، مستند، پادکست، آثار هنری، فضای مجازی و غیره) با هدف تبیین ابعاد مختلف سلوک انقلابی و اهمیت همعهدی با شهیدان و همدلی با مظلومان. برگزاری جلسات بحث و گفتگو، کارگاههای آموزشی و دورههای مطالعاتی با محوریت تبیین مفاهیم و ارزشهای انقلاب اسلامی و سلوک انقلابی برای عموم مردم و به ویژه نسل جوان. استفاده از ظرفیتهای رسانهای و بهرهگیری از رسانههای مختلف برای انتشار پیامها و محتوای مرتبط با این گفتمان و روشنگری افکار عمومی.
۲. الگو سازی و معرفی مصادیق سلوک انقلابی
معرفی شهیدان به عنوان الگوهای عملی؛ اینکه زندگینامه، وصیتنامه و آثار شهیدان را به شیوههای جذاب و هنرمندانه به نسل جوان معرفی کرده و ابعاد سلوک انقلابی آنان را تبیین نمایند. شناسایی و معرفی فعالان انقلابی معاصر و معرفی افرادی که در عرصههای مختلف (علمی، فرهنگی، اجتماعی، جهادی و غیره) با روحیه انقلابی و در راستای آرمانهای انقلاب فعالیت میکنند. تولید آثار هنری الهامبخش؛ از جمله خلق آثار هنری (فیلم، تئاتر، موسیقی، نقاشی و غیره) که الهامبخش روحیه انقلابی، ایثار و فداکاری و توجه به مظلومان باشد.
۳. ایجاد پیوند عاطفی و فکری با شهیدان
برگزاری یادوارههای شهدا با رویکرد معرفتی و برگزاری مراسم بزرگداشت شهدا با هدف تبیین آرمانها و ارزشهای آنان و ایجاد پیوند عاطفی و فکری با این اسوههای ایثار. زیارت مزار شهدا و ترویج فرهنگ آن؛ تشویق به زیارت مزار شهدا و تبیین جایگاه والای آنان و تأثیر این حضور در تقویت روحیه انقلابی. استفاده از خاطرات و وصایای شهدا و انتشار و بازخوانی خاطرات و وصایای شهدا به منظور انتقال پیامها و درسهای زندگی آنان به نسلهای بعد.
۴. ترویج فرهنگ همدلی و حمایت از مظلومان
آگاهیبخشی نسبت به مسائل و مشکلات مظلومان و اطلاعرسانی دقیق و مستند درباره وضعیت مظلومان در نقاط مختلف جهان و تبیین ریشههای ظلم و بیعدالتی. ایجاد بسترهای کمکرسانی و سازماندهی و مشارکت در فعالیتهای خیریه و کمکرسانی به نیازمندان و آسیبدیدگان در داخل و خارج از کشور. حمایت فکری و رسانهای از جنبشهای آزادیبخش و مقاومت در برابر ظلم و استکبار. ترویج ارزشهای انسانی و اسلامی و تأکید بر ارزشهای انسانی مشترک و آموزههای اسلامی در خصوص عدالت، برادری و همبستگی با مظلومان.
۵. عمل به سلوک انقلابی در زندگی فردی و اجتماعی
خودسازی و تزکیه نفس و تلاش برای ارتقای معنویت، اخلاق و تقوای فردی به عنوان زیربنای سلوک انقلابی. مسئولیتپذیری و عمل جهادی و احساس مسئولیت در قبال مسائل جامعه و تلاش برای حل مشکلات با روحیه جهادی و ایثار. مبارزه با فساد و بیعدالتی و ایستادگی در برابر هرگونه فساد، تبعیض و بیعدالتی در سطوح مختلف. حضور فعال در عرصههای فرهنگی و اجتماعی و مشارکت فعال در فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی که در راستای آرمانهای انقلاب اسلامی باشد.
در نهایت، فعالان فرهنگی و علاقهمندان به سلوک انقلابی باید با خلاقیت، نوآوری و استفاده از ابزارهای نوین فرهنگی و رسانهای، این گفتمان را به گفتمان غالب در جامعه تبدیل کرده و زمینه را برای حرکت هرچه پویاتر در مسیر انقلابیگری فراهم آورند. این امر نیازمند همافزایی، همکاری و همدلی میان تمامی دغدغهمندان این حوزه است. عمل به گفتمان «سلوک انقلابی؛ هم عهدی با شهیدان، همدلی با مظلومان» یک مسئولیت جمعی و مستمر است که نیازمند تلاش آگاهانه، برنامهریزی دقیق و استفاده از تمامی ظرفیتهای فرهنگی و هنری میباشد. فعالان این عرصه با ایمان، اخلاص و عمل مجاهدانه میتوانند نقش بسزایی در تحقق آرمانهای والای انقلاب اسلامی ایفا کنند.
در جمعبندی گفتنی است؛ گفتمان «سلوک انقلابی؛ هم عهدی با شهیدان، همدلی با مظلومان» برای فعالان فرهنگی و عموم علاقهمندان به مسیر انقلابیگری، یک نقشه راه پویا و الهامبخش است. این عنوان، دو رکن اساسی سلوک انقلابی را به هم پیوند میزند: تداوم راه پر افتخار شهیدان با سلوک و منش انقلابیِ مبتنی بر بصیرت، استقامت و جهاد در عرصههای گوناگون، و التزام عملی به حمایت از مظلومان و ایستادگی در برابر ظالمان در هر زمان و مکان.
عمل به این گفتمان مستلزم فهم عمیق مبانی نظری و عملی انقلابیگری، الگوگیری از شهیدان و ترویج آرمانهای آنان، شناخت ابعاد گوناگون مظلومیت در جهان امروز و تلاش برای رفع آن، خودسازی مستمر و مسئولیتپذیری اجتماعی است. فعالان فرهنگی با تولید محتوای مؤثر، روشنگری افکار عمومی، ایجاد پیوند عاطفی و فکری با شهدا، حمایت از مظلومان و عمل به ارزشهای انقلابی در زندگی فردی و اجتماعی، نقش محوری در تحقق این گفتمان و تربیت نسل انقلابی ایفا میکنند. در نهایت، این مسیر، حرکتی مستمر، نیازمند همافزایی و تلاش آگاهانه است تا با الهام از فداکاری شهیدان و با قلبی همراه با مظلومان، جامعهای مبتنی بر عدالت، آزادی و ارزشهای والای انسانی و اسلامی بنا نهاده شود و آرمانهای انقلاب اسلامی به تمام معنا محقق گردد.
محمدباقر مشکاتی