پایگاه خبری آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه علیها السلام: انتخاب شایسته‌ی روز تولد بزرگ بانوی اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) برای تجلیل از مقام زن و مادر، گویای معرفی بهترین الگو برای نه‌تنها زن مسلمان بلکه همه زنان و مردان در همه دوران‌هاست. قداست، بزرگواری، حیا، و انجام وظایف همسری و مادری تنهامربوط به زن مسلمان نیست، بلکه هر زن آزاده و بلکه هر مرد جویای کمال می تواند الگویش را در وجود حضرت زهرا(س) بیابد.
با توجه به آیات و روایاتی که از مقام حضرت زهرا(س) برای بشر رمزگشایی می‌کنند می‌توان پی‌برد که بالاتر از قداست وجود مبارک او در زمین، منزلتش در آسمان‌هاست؛ آنجا که در فرازی از حدیث شریف کسا، جبرئیل به خداوند متعال عرضه می‌دارد که این پنج تن چه کسانی هستند، خداوند متعال می‌فرماید: «هُمْ فاطِمَةُ وَاَبُوها وَبَعلُها وَبَنُوها؛ آنان: فاطمه، پدر، شوهر و فرزندانش هستند.» محوریت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها جایگاه والای این بانوی اطهر را نزد خداوند متعال به‌روشنی آشکار می‌سازد.
بانویی که پیامبر بزرگوار اسلام، بر دستان او بوسه می‌زند و با افتخار می‌گوید از او بوی بهشت می‌شنود و در مقام همسری، آنچنان وظایفش را انجام می‌دهد که شوهر والا مقامش، امیر مومنان برای فرار از غم‌ها به دیدن چهره پر مهر او پناه می‌برد. بانوی دو عالم، در همان مدت کوتاه عمرش فرزندانی را می‌پروراند که تداوم اسلام راستین در گرو عملکرد آنهاست. عبارات محبت‌آمیز و محترمانه‌ای که وجود مقدس زهرای اطهر در مواجهه با همسر و فرزندانش به‌کار می‌برد دیدگاه تربیتی اسلام در برخورد با افراد خانواده را به نمایش می‌گذارد؛ آنجا که به فرزندانش می‌فرماید: «السلام علیک یا ولدی و یا قرة عینی و ثمرة فؤادی» و نیز آنجا که همسر بزرگوار خود را این‌گونه خطاب می‌کند: «و علیک السلام یا اباالحسن و یا امیرالمؤمنین».
معرفی چنین الگویی نه‌تنها به این جهت است که فاطمه(س) دختر پیامبر اسلام(ص)، همسر علی(ع) و مادر حسنین(ع) است، بلکه این شانیت به جهت مقام و رتبه ای است که خود این بانو در جهت به‌دست آوردن آن کوشیده‌اند. اگر چه این افتخار نصیب زنان مسلمان است که چنین الگویی را در اختیار داشته باشند ولی به همین نسبت مسئولیت آنها در قبال داشتن چنین نعمتی گران‌سنگی یقینا بیشتر خواهد بود.
فارق از منزلتی که در بانوان به‌دلیل زن بودنشان نهفته است: «إِنَّ الْمَرْأَةَ رَيْحَانَةٌ وَ لَيْسَتْ بِقَهْرَمَانَة؛ همانا زن گل است و قهرمان نیست.» (من لا یحضره الفقیه ج۳، ص ۵۵۶) مادر بودن نیز ازجمله مقاماتی‌ست که به آنها اعطا شده است و این مقام هرگز آسان به‌دست نمی‌آید. شاهد این مدعا داستان ولادت حضرت عیسی(ع) در قرآن است؛ آنجا که بانوی مکرمه‌ای همچو مریم(س) در زمان تولد فرزندی همچون حضرت عیسی (ع)، از شدت درد و رنج آرزو می‌کند: «… اى كاش پيش از اين مرده بودم و يكسر فراموششده بودم.» (مریم:۲۳) و خداوند متعال به‌وسیله فرشته‌ی وحی او را دلداری می‌دهد:« فَنَادَاهَا مِنْ تَحْتِهَا أَلَّا تَحْزَنِي قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا؛ پس از زير [پاى] او [فرشته] وى را ندا داد كه غم مدار پروردگارت زير [پاى] تو چشمه آبى پديد آورده است.» (مریم:۲۴) و با جوشاندن چشمه به زیر پای او و فراهم آوردن خرمای تازه برای رفع تشنگی و گرسنگی او، گویا تمام مادران عالم را دلداری می‌دهد و از همه‌ی آنها برای محول کردن این رنجی که برای بقای بشر بر عهده‌ی آنان گذاشته است دلجویی می‌کند. و با بخشیدن همه‌ی گناهان مادران پس از درد و رنج زایمان نهایت قدرشناسی از مقام مادر را بر همگان روشن می‌سازد: « … خداوند فرمود: اى حوّاء! هر زنى که به هنگام زایمانش بمیرد او را با شهیدان محشور مىکنم. اى حوّاء! هر زنى که درد زایمان او را بگیرد پاداش شهید برایش مىنویسم و اگر سالم بماند و زایمان کند گناهانش را برایش مىآمرزم گرچه به اندازه کف دریا و ریگ بیابان و برگ درختان باشد و اگر بمیرد شهید مىگردد و فرشتهها به هنگام قبض روحش نزد وى حاضر مىشوند و او را به بهشت بشارت مىدهند…»( مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج ۱۵، ص ۲۱۴)
از سوی دیگر برای حمایت از والدین احسان و احترام به آنها را واجب کرده به همگان فرمان می‌دهد: «… وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا؛ … و به پدر و مادر [خود] احسان كنيد اگر يكى از آن دو يا هر دو در كنار تو به سالخوردگى رسيدند به آنها [حتى] اوف مگو و به آنان پرخاش مكن و با آنها سخنى شايسته بگوى.» (إسراء:۲۳) و حتی گفتن یک «اف» فرزند به پدر و مادر را بر همگان حرام کرده است.
اگر به فرموده روایات، تمام عمر برای مادر خدمت کنیم؛ تنها زحمت و درد زایمان او را نمی‌توانیم جبران کنیم؛ باید بگویم که این امر برای جبران رنجی که صدیقه کبری(س) برای شیعیان متحمل شده‌اند بسیار غیرقابل جبران‌تر است، زیرا اگر مادران‌مان در وضع‌حمل و به‌دنیا آوردن ما رنج و زحمات فراوان کشیده‌اند؛ حضرت زهرا(س)، جان خود را برای بقای راه سعادت و تعالی روح‌مان فدا نمودند که به‌مراتب حقش سنگین‌تر است و همه مدیون ایثار و گذشت مادرانه ام‌ابیها هستیم و می‌توان گفت: «هر فرزندی مدیون مادرش است و همه حتی مادرها مدیون حضرت زهرا سلام‌الله علیها.
اگر همه‌ی مادران عالم فقط مادر فرزندان خود شمرده می‌شوند حضرت زهرا(س)، ام‌ابیها یعنی مادر پدر خود نیز نامیده شده‌اند، آن هم پدری که اشرف مخلوقات عالم و رحمت خاصه خداوند بر بشر است و این خود امتیازی بس عظیم است که افتخار شیعیان برای مادر خواندن حضرت زهرا(س) را صد چندان کرده است.
«ان اطفال شیعتنا من المؤمنین تربیهم فاطمة» بی‌شک خردسالان شیعیان مؤمن‌مان را فاطمه پرورش می‌دهد.( بحارالانوار، ج۶، ص۲۲۹) از این رو حضرت فاطمه(س) نه‌فقط ام‌ابیها، مادر امامان معصوم(ع) و مادر سادات هستند بلکه بر گردن همه‌ی شیعیان نیز حق مادری دارند و این نیز از بزرگواری این بانوی رئوف است. حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره در این باره می‌فرمایند: «تمام شیعیان به منزله اولاد فاطمه علیهاالسلام هستند، ولی خدا می‌داند که چه کارهایی می‌کنیم که شاید سبب شود آن حضرت از ما و کار ما ناراضی شود.»(در محضر بهجت، ج۱، ص ۱۸۳) هرچند هرگز نمی‌توانیم حق فرزندی دردانه‌ی خلقت را به‌جای بیاوریم و نسبت به این کرامت مادرانه بی‌بی دو عالم تقدیر درخوری داشته باشیم و به فرموده آیت‌الله بهجت حتی با اعمال خود موجبات نارضایتی آن حضرت را سبب می‌شویم ولی شاید بتوانیم با خدمت، احسان و دست‌بوسی مادران خودمان که همگی خود را کنیزان فاطمه(س) می‌دانند گوشه‌ای از محبت مادرانه مادرمان حضرت زهرا(س) را جبران نماییم که خود چنین کاری مورد سفارش و رضایت حضرت زهرا(س) نیز بوده‌است و در این باره فرموده‌اند: «الزم رجلها فانّ الجنّة تحت اقدامها؛ ملازم پای مادر باش که بهشت، زیر گام‌های اوست.» (مسند فاطمه، ص۱۷۱)
محرم کلاردهی
