پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها_ حسین حسنی: امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه سلام الله علیها اگرچه در میان اهل بیت(ع) تنها خواهر و برادری نیستند که در تاریخ اسلام درخشیدند و آثار فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی از خود در تاریخ برجای گذاشتند اما نقاط اشتراک و ویژگی‌های مشترکی که از این خواهر و برادر در روایات نقل شده آنها را منحصر به فرد کرده است.
یکی از مهمترین ویژگی‌های مشترک این خواهر و برادر که در روایات بر آن تأکید شده ویژگی عصمت است که امام رضا علیه‌السلام در اعتقاد ما شیعیان ولی خدا و امام است و خداوند ایشان را به خاطر هدایت‌گری مردم از گناه و اشتباه مصون داشته است و حضرت معصومه سلام‌الله علیها نیز به خاطر ترک گناهی که اکتساب کرده بودند توسط امام رضا علیه السلام به لقب معصومه ملقب شدند.
در ادامه این نوشته نگاهی به دیگر ویژگی‌های مشترک امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه سلام الله علیها با استناد به روایات اهل بیت(ع) و شواهد تاریخی خواهیم داشت.
اولین ویژگی مشترک امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه سلام الله علیها می‌توان به پیش‌بینی ولادت‌شان اشاره کرد که امامان معصوم بشارت به تولد و وجودشان می‌دادند در رابطه با پیش‌بینی ولادت امام رضا علیه السلام از امام کاظم علیه اسلام نقل شده است که از پدرم جعفربن محمد علیه السلام شنیدم که بارها می فرمود «همانا عالم آل محمد علیهمالسلام در صلب توست، ای کاش او را درک میکردم! که همانا او همنام امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام است.» (بحار الانوار ج ۴۹ ص۱۰۰) و در رابطه با پیش بینی ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها ۴۵ سال پیش از تولدشان امام صادق علیه السلام در ملاقاتی که با یکی از اصحاب داشتند هنگامی که حضرت موسی بن جعفر علیه السلام در گهواره بودند تولدشان را با جزئیات پیشگویی کردند و خطاب به آن شخص فرمودند «تعجّب نکن! این کودک، فرزند من، موسی است؛ خداوند از او دختری به من عنایت کند که نامش فاطمه است، او در سرزمین قم به خاک سپرده می‌شود و هر کسی او را در قم زیارت کند، بهشت بر او واجب است» (مِنهاج الدُّموع ص ۴۴۱)
دومین ویژگی مشترک این خواهر و برادر می‌توان به مهاجرت این دو بزرگوار از مدینه به سمت ایران اشاره کرد که این حرکت نه تنها در عصر خود آنان سبب تحول در ایران و ترویج اسلام ناب در مسیر حرکتی آنان شد بلکه از آن تاریخ به تا کنون ایران را مرکزی برای مهاجرت بیشتر امام زادگان و دوستداران اهل بیت (ع) تبدیل کرده و باعث شده که با محوریت این خواهر و برادر معارف اهل بیت(ع) در ایران رشد داشته باشد.
ویژگی مشترک دیگری که هم در رابطه با امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه سلام الله علیها در روایات بیان شده است پیش‌بینی شهادت و محل شهادت است که سال‌ها قبل از به دنیا آمدن این دو بزرگوار، معصومان قبل از آنها محل شهادت‌شان را با نام بردن صریح از شهری که در آن دفن خواهند شد پیشگویی کرده بودند.
در رابطه با امام رضا علیه السلام از پیامبر(ص) نقل شده است که فرمودند «به زودی پاره تن من در سرزمین خراسان دفن می شود…»( الوافی، ۱۵۵۱ / ۱۴) و همچنین امام جعفر صادق علیه السلام فرمود «فرزندی از پسرم موسی که همنام امیرالمؤمنین علیه السلام است، به جانب سرزمین طوس در خراسان می رود و در آن جا با زهر کشته شده و غریبانه دفن می شود»(من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۸۳) و در رابطه با حضرت معصومه سلام الله علیها نیز امام صادق علیه السلام در روایتی فرمودند «قم کوفۀ کوچک ما است؛ برای بهشت هشت در است که سه در آن به سوی قم است و زنی در قم وفات می کند که از اولاد من و نامش فاطمه است و در روز قیامت با شفاعت او تمام شیعیان من وارد بهشت می شوند.» (بحار، ج۶، ص ۲۲۸)
ویژگی چهارم مشترک میان امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه سلام الله علیها توصیه معصومان به زیارت قبرشان است و اینکه پاداش زیارت قبر این دو بزرگوار رهایی از آتش جهنم و ورود به بهشت قرار داده شده است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند «به زودی پاره تن من در سرزمین خراسان دفن می‌شود که هیچ مؤمنی او را زیارت نمی‌کند، مگر اینکه خداوند بهشت را بر او واجب ساخته و پیکرش را بر آتش دوزخ حرام می‌سازد.»( الوافی، ۱۵۵۱ / ۱۴) و همچنین امام صادق علیه السلام فرمودند «نوه مرا در سرزمین خراسان در شهری به نام طوس می‌کشند؛ کسی که او را با شناخت حق وی زیارت کند، من روز قیامت از او دستگیری می کنم و وارد بهشتش می‌سازم…»(اثبات الهداه، ج۳، ص۲۳۳) و همچنین در رابطه با زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها نیز امام رضا علیه السلام خطاب به سعد قمی فرمودند « ای سعد! ما را قبری نزد شما است عرض کردم: فدایت گردم، منظورتان حضرت فاطمه دختر موسی بن جعفر علیه السلام است؟ فرمودند بله، هر کسی او را در حالی که به حقش آشناست، زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود.» (مستدرک الوسائل، ج۱۰، ص۳۶۸) و همچنین امام صادق علیه السلام فرمودند « زيارت حضرت معصومه سلام الله علیها همسنگ بهشت است»(همان)
ویژگی دیگر مشترک این خواهر و برادر مدفون در ایران، مقام علمی والای هر دو است که در رابطه با امام رضا علیه السلام در روایتی از امام صادق علیه السلام به عالم آل محمد تعبیر شده است و از حضرت معصومه سلام الله علیها نیز شواهد و قراینی وجود دارد که تایید می‌کند ایشان نیز در همان سن کوتاه خودشان، آن چنان در سلوک معنوی طی طریق کرده بودند که مظهر اسماءالحسناء شده بودند و علوم اکتسابی برای آن حضرت از سنخ و جنس علم حضوری شده بود و شخصیت «معلمه غیر متعلمه» داشتند که مکتب نرفته ومعلم ندیده بر علوم احاطه داشتند و در جریانی به خاطر همین شخصیت علمی حضرت معصومه سلام الله علیها پدر بزرگوارشان سه بار فرمودند «فداها ابوها؛ پدر به فدایت».
