به گزارش پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، تمام شهر را آذین بسته بودند تمام مردم مشغول جشن پای کوبی و سرور بودند کسانی که تازه وارد شهر می شدند وقتی جویای علت این همه جشن و سرور پای کوبی می شدند همه در جواب می گفتند یک خارجی بر خلیفه مسلمانان شوریده است و سپاه اسلام آنچنان فرد شورشی و خاندانش را شکست داده، هزیمت کرده و به اسارت گرفته اند که برای دیگر دشمنان خلافت اسلامی درس عبرت باشد تا کسی حتی فکر شورش علیه خلیفه را نکند چه برسد به اینکه سودای خلافت و حکومت در سر داشته باشد.
آری این وضعیت شام، کوفه و سایر بلاد اسلامی بود به خصوص کوفه، کوفه ای که مردمش آماده جشن و پای کوبی بابت هزیمت شورشی بودند که خود برایش نامه نوشته بودند و در نامه ها او را امام و پسر پیامبر و با عنوان( یابن رسول الله) مورد خطاب قرار داده بودند و باغ ها و بستان ها و میوه های رسیده آنها آماده پذیرایی از این امام بود؛ اما کوفه چون عروس هزار رنگی بود که هر شب به کسی همسر می شد این بار نیز چهره هزار رنگ خود را برای بشریت در تاریخ رو کرد تا بشریت در تاریخ بداند چرا علی بن ابیطالب در کوفه مظلومانه شهید شد و چرا سر در چاه می کرد و چرا مردم این شهر را در نهج البلاغه نفرین کرد تا سندی باشد بر هزار رنگی شهر کوفه و گواهی باشد بر اینکه کوفه شهر هزار داماد است؛ حتی هم نشینی با شخصیتی چون امیرالمؤمنین(ع) که جان پیامبر و عامل خلقت کائنات هم بود نتوانست این مردم هزار رنگ و هزار چهره را تغییر دهد.
روز عیدی که تبدیل به عزای خلافت بنی امیه و بستر سقوط آنها شد
یزید و لشکریانش آنچنان مغرور از کرده خویش بودند که روز بعد از عاشورا را در کوفه و دیگر بلاد اسلامی روز عید اعلام کرده بودند و برای اینکه جشن و پایکوبی خود را کامل کنند تصمیم به نمایش کاروان اسرا در شهرها گرفته بودند؛ اما بزرگ بانوی دشت کربلا حضرت زینب سلام‌الله‌علیها با رسیدن به کوفه و بلند شدن صدای اذان از ماذنه با پرسش از مردم کوفه به آنها یادآور شد که نام چه کسی از مساجد شنیده می شود به هنگام اذان و در ادامه حضرت زینب کبری سلام‌الله‌علیها با یادآوری نامه های مردم کوفه به امام حسین علیه السلام و کاری که با سفیر امام حسین(ع) در کوفه کردند و بازگویی جنایت هایی که در کربلا اتفاق افتاده بود عید بنی امیه را برای آنها به عزای عمومی تبدیل کرده و با بیدار کردن وجدان های خفته مردم کوفه به آنها یادآور شدند که حرمت میهمان را حفظ نکردند و به کنایه به انها یادآور شدند که چه خوش داشتند حرمت مهمان کربلا.
سخنرانی های حضرت زینب سلام‌الله‌علیها و امام سجاد علیه السلام در شهرها و در بارگاه ابن زیاد و بارگاه یزید کار را به جایی رساند که یزید شهادت امام حسین علیه السلام را به گردن لشکریانش انداخت و برای تبرئه خود از این جنایت بزرگ اولین مجلس عزا را برای امام حسین علیه السلام برپا کرد و پس از آن امام سجاد علیه السلام و دیگر اسرا را پس از اربعین به دیار آنها بازگرداند و این چنین بود که حضرت زینب سلام الله علیها با انقلاب زینبی خود طومار حکومت بنی امیه را در هم پیچید و با حمایت از امام سجاد علیه السلام پس از عاشورا بستر ساز انقلاب و قیامی دیگر شد.
انقلاب و مبارزه فرهنگی امام سجاد که تاریخ ساز انقلاب های معاصر شد
یزید که تصور می‌کرد با شهادت امام حسین علیه السلام دیگر برای همیشه بساط مخالفان بر چیده شده و هیچ مخالفی نخواهد داشت دست به جنایت کربلا زد؛ اما جنایت های یزید و لشکریانش در کربلا برای همیشه نهضت فکری و فرهنگی که معاویه سالیان دراز برایش تبلیغ کرده بود و اسلام جدیدی را به مردم عرضه کرده، سنت های جاهلی را زنده کرده بود و مردم را تقدیر گرا و تسلیم قضا و قدر کرده و با پرداخت پول بیت المال به مردم، آنان را جیره خوار حکومت و مواجب بگیر کرده بود و به زندگی مرفه و رفاه ظاهری ارزش های اصیل اسلامی را در جامعه کمرنگ کرده بود با قیام عاشورا و جنایت های کربلا وجدان خفته مردم بیدار شد.
زمانی که ویژگی های یاران امام حسین(ع) و اصحاب عاشورا در جامعه زبان به زبان چرخید مردمی که به واسطه جیره خواری و دریافت مواجب از بیت المال معاویه راحت طلب شده و با او هیچ مخالفتی نمی کردند و به زندگی با ذلت تن داده بودند زمانی که دیدند اصحاب عاشورا تمام هستی و حتی از زن و فرزند خود برای اهداف اصیل اسلامی و ارزش های اخلاقی و عدالت اسلامی چشم پوشی کرده و در مقابل لشکر سی هزار نفر امام حسین علیه السلام را یاری کردند زندگی مرفه به سبک اموی در جامعه اسلامی رنگ باخت و دوباره ارزش های اصیل اسلامی در رگ های جامعه تزریق شد.
امام سجاد علیه السلام به عنوان امام بعد از امام حسین علیه السلام ضمن دفاع از خون پدر و قیام عاشورا نه تنها اجازه ندادند قیام عاشورا و جنایت های یزیدیان به فراموشی سپرده شود بلکه با انقلاب خود نه تنها وجدان مردمان زمان خود را بیدار کردند بلکه برای همیشه تاریخ ساز و بستر ساز انقلاب جهانی شدند که این انقلاب در ذهن تاریخ ماند و امام سجاد علیه السلام در قالب اشک و دعا با جاودان کردن این انقلاب در دل تاریخ با یادآوری ابعاد مختلف قیام عاشورا به مردم یادآور شدند که شهادت و قیام حسینی بر زندگی با ذلت ارجحیت دارد و شعار هیهات من الذله ارزنده ترین شعار برای مردم در دل تاریخ شد. شعاری که به مردم در طول اعصار مختلف یادآور این مطلب است که زندگی با شرافت و انسانیت بر زندگی مرفه اما با ذلت اولویت دارد و این شعار همان کلیدواژه‌ای است که امام سجاد علیه السلام به یادگار در قالب دعا و اشک به مردم یادآوری کردند که در هر برهه ای از تاریخ که استیلای ظلم و ستم گسترش یافت نباید تسلیم ظلم و ستم شد بلکه باید به امید فردای روشن به پا خواست و قیام کرد.
امام سجاد علیه السلام با تربیت شاگردان برجسته و ایجاد شبکه وکالت در میان شیعیان و همچنین تربیت شاگردانی که شاید اندک بودند ولی هر کدام به عنصری مهم در تاریخ تبدیل شدند از جمله تربیت امام باقر علیه السلام بستر انقلاب عصر آخرالزمان را فراهم کردند.
دعا؛ حرکت راهبردی امام سجاد برای بیداری جامعه
با مرگ یزید و روی کار آمدن آل مروان شرایط امام سجاد علیه السلام به مراتب از گذشته سخت تر شد و آل زبیر نیز قیام مختار را در هم شکسته و نابود کرده بود و با مرگ معاویه اصغر ال مروان یکه تاز میدان خلافت بودند.
امام سجاد علیه السلام که به دلیل شدت اختناق دستگاه حکومتی مروانیان قادر نبودند آشکارا با مردم سخن بگویند در قالب دعا شروع به جهاد تبیین کردند.
جهاد تبیین در قالب دعا
امام سجاد علیه السلام در قالب دعا به مردم نشان دادند که دستگاه خلافت تا چه اندازه اوضاع را تنگ کرده است که ایشان مجبور هستند با زبان اشک و دعا با مردم سخن بگویند و همچنین امام سجاد علیه السلام به مردم یادآور شدند که اگر چه شدت اختناق دستگاه خلافت بسیار گسترده است اما این به معنای سکوت و دست روی دست گذاشتن در برابر دستگاه خلافت نیست بلکه امام سجاد به مردم آموختند که در برابر ظلم ظالم نباید تسلیم بود بلکه باید به خداوند و نماینده خداوند و خلیفه خدا در روی زمین از شر ظالم پناه برد.
امام سجاد علیه السلام در قالب دعا نقش امام را در رهبری و راهبری جامعه برای مردم تبیین کردند و به مردم نشان دادند که در برابر ظلم ظالم باید به امام جامعه پناهنده شد و به رهبری امام در جامعه اقدام و عمل کرد و نباید در برابر ظلم تسلیم شد و زندگی توأم با ننگ را پذیرفت.
تبیین حقوق دومین راهبرد امام سجاد برای بیداری جامعه
جامعه دوران امام سجاد علیه السلام با وجود اینکه قیام عاشورا و فاجعه کربلا در بیداری مردم نقش بسیار محوری داشت؛ اما به دلیل دستگاه تبلیغاتی معاویه و اختناق پس از روی کار آمدن مروانیان ارزش های اصیل اسلامی در جامعه کمرنگ شده بود و مردم آگاهی کاملی نسبت به ارزش های اصیل اسلامی نداشتند.
امام سجاد علیه السلام در قالب کتاب (رساله الحقوق) نه تنها حق نفس آدمی را بر او تبیین کردند بلکه حقوق و وظایف مردم نسبت به یکدیگر، حقوق مردم نسبت به دستگاه حکومتی و حقوق مردم در برابر امام و رهبر جامعه را به طور دقیق به آنها یادآور شدند و اضافه بر این حقوق و وظایف مردم در برابر خداوند و حضرت پروردگار را نیز نسبت به آنها یادآور شدند.
امام سجاد علیه السلام ضمن اینکه حقوق و وظایف مردم نسبت به امام و رهبر را برای آنها تبیین کردند مزد رسالت و واقعه غدیر را نیز به مردم یادآور شدند و برای مردم در قالب همین حقوق تبیین کردند که در عاشورا چه اتفاقی افتاد و مردم کوفه و جامعه اسلامی در مقابل امام به چه شکل رفتار کردند و به این ترتیب دیگر کسی نمی توانست با ظلم و ستم، دیگری را از حقوق و تکالیفش محروم کند و به این شکل امام سجاد علیه السلام در قالب کتاب رساله الحقوق بنیان حکومت های ظالمانه را متزلزل کردند.
براساس آنچه بیان شد امام سجاد علیه السلام نه تنها در قالب دعا و روضه اشک در دوران خود عزلت نشینی را انتخاب نکرده بودند بلکه بر خلاف تصور دشمنان به شکلی فعال با جهاد تبیین در قالب دعا و روضه اشک برای همیشه بنیان حکومت های غیر الهی و غیر دینی را نابود کرده و بسترساز و تاریخ ساز انقلاب‌های بیدارگر در جهان شدند؛ انقلاب هایی که با اتکا به راهبردهای امام سجاد در قالب دعا در کتاب صحیفه سجادیه و با اتکا بر حقوق و تکالیف در قالب کتاب رساله الحقوق به خوبی می توانستند بستر یک حکومت دینی را فراهم کند و با ایجاد یک حکومت دینی خود بستر ساز یک تمدن دینی به رهبری امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در عصر ظهور شوند.
همان گونه که انقلاب اسلامی ایران براساس مفاهیم و حقوق و تکالیف منبعث از کتاب رساله الحقوق توانسته عادلانه ترین نظام مردم سالار دینی را در جهان پی ریزی کند که الگویی برای حکومت داری عدالت خواهان در جهان باشد.
از سوی دیگر با اتکا به راهبردهای امام سجاد علیه السلام در صحیفه سجادیه و تبیین جایگاه امام در جامعه و وظیفه مردم در برابر امام و نایبان امام انقلاب اسلامی ایران توانسته با استفاده از این آموزه های امام سجاد عالی ترین نوع مردم سالاری دینی را به جهان عرضه کند حکومتی که در آن نایبان امام عصر زمامدار نظارت بر امور هستند تا قوای مختلف حکومتی وظایف خود را به درستی در برابر مردم انجام داده و بتوانند به سلامت مردم را از پیچ تمدنی استبداد جهانی و به ظاهر نظام تک قطبی سلطه محور جهانی عبور داده و به عصر روشن امت امامت برسانند عصری که به صالحان وعده داده شده تا یاریگر مستضعفان باشند و با یاری صالحان و مستضعفان بشر با بهترین عصر خود وارد شود.
بنابراین امام سجاد با راهبرد، اشک، روضه دعا و تبیین حقوق بنیانگذار انقلاب های بیدارگر دینی در اعصار مختلف هستند که این انقلاب ها قادر خواهند بود در عصر تاریک اختناق بشر را به عصر روشن و دلپذیر ظهور و حکومت صالحان رهنمون باشند.
فاطمه قاسمی
