به گزارش پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها، محمد بن علی بن موسی علیه السلام مشهور به امام جواد و امام محمدِ تقی امام نهم شیعیان هستند؛ کنیه ایشان ابوجعفر ثانی است و جواد و ابن الرضا از القاب مشهور ایشان است؛ امام جواد علیه السلام سال ۱۹۵ قمری در مدینه به دنیا آمدند و شیخ طوسی در مِصْباحُ الْمُتَهَجِّد، تاریخ ولادت ایشان را ۱۰ رجب ذکر کرده است.
امام جواد ۱۷ سال امامت کردند که با حکومت مأمون عباسی و معتصم عباسی همزمان بود و سنّ کمِ ایشان در هنگام امامت (هشت سالگی)، سبب شد تا شماری از اصحاب امام رضا علیه السلام، در امامت ایشان تردید کنند؛ برخی عبدالله بن موسی و عده‌ای احمد بن موسی شاهچراغ را امام خواندند و گروهی به واقفیه پیوستند؛ اما بیشتر شیعیان امامت امام جواد علیه السلام را پذیرفتند.
در منابع شیعی، مناقب و کرامات متعددی برای حضرت جواد(ع) نقل شده است که در اینجا به برخی از این فضائل و کرامات اشاره می کنیم؛
جود و بخشش زیاد به دیگران
ملقب شدن پیشوای نهم شیعیان به جواد را به دلیل کثرت بخشش و احسان ایشان به مردم دانسته‌اند. بر پایه نامه‌ای که امام رضا علیه السلام از خراسان برای فرزندشان جواد علیه السلام فرستادند، حضرت جواد علیه السلام از همان سال‌های اولیه زندگی به سخاوتمندی معروف و زبان‌زد بوده اند.
هنگامی که پدرشان در خراسان بودند اصحاب، ایشان را از درب فرعی خانه خارج می‌کردند تا با افراد کمتری مواجه شوند که برای دریافت کمک گرد خانه ایشان تجمع می‌کردند. بر پایه این روایت، حضرت رضا علیه السلام نامه‌ای به فرزندشان فرستادند و به ایشان سفارش نمودند تا به حرف کسانی که می‌گویند از درب اصلی رفت و آمد نکنند گوش ندهند. علی بن موسی الرضا علیه السلام در این نامه به پسرشان سفارش کرده بودند که «هر وقت می‌خواهی از خانه خارج شوی، مقداری سکه طلا و نقره همراه داشته باش. هیچ‌کسی از تو درخواستی نکند مگر اینکه چیزی به او بدهی؛ امام رضا علیه السلام همچنین سفارش بستگان نزدیک را به ایشان کرده بودند.
عبادت زیاد
باقر شریف قرشی، پژوهشگر و مورخ معاصر عراقی، جوادالائمه(ع) را عابدترین و خالص‌ترین مردم زمانه‌اش معرفی کرده و از کثرت نافله‌های ایشان سخن گفته است. به گفته وی، حضرت جواد علیه السلام در هر رکعت از نافله‌های خود، سوره حمد و توحید را ۷۰ بار می‌خواندند. همچنین بر پایه روایتی که سید ابن طاووس نقل کرده هنگامی که ماه قمری فرا می‌رسید، محمد بن علی علیه السلام دو رکعت نماز می‌گذارد که در رکعت اول پس از سوره حمد، ۳۰ مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم ۳۰ مرتبه سوره قدر را می‌خواند و سپس صدقه می‌داد.
همنشینی با همه اقشار جامعه
امام جواد علیه السلام برتری انسان‌ها را به واسطه علم آنان می‌دانستند نه به واسطه نسب و نژاد. از ایشان نقل شده است که «الشَّریفُ کلُّ الشَّریفِ مَن شَرّفَه عِلْمُه؛ با شرافت‌ترین از همه شریف‌ها کسی است که شرفش به واسطه علمش باشد». ازاین‌رو، به طبقات پایین جامعه از جمله بردگان توجه داشتند و با آنان نشست و برخاست می‌کردند. برخی از نویسندگان حدود ۱۰ تن از اصحاب آن حضرت را از بردگان بر شمرده‌اند. نقش انگشتری امام جواد علیه السلام «حَسْبِی اللَّهُ حَافِظِی» به معنای «بس است مرا خدایی که حافظ من است» بوده است.
کرامات
در منابع شیعی، کراماتی به امام جواد علیه السلام نسبت داده شده است از جمله سخن گفتن هنگام ولادت، طی الارض از مدینه به خراسان برای مراسم تجهیز پدرشان امام رضا علیه السلام، شفا دادن بیماران، استجابت دعا، خبر دادن از باطن افراد و رویدادهای آینده.
قطب راوندی از محمد بن میمون نقل می‌کند زمانی که امام رضا علیه السلام هنوز به خراسان نرفته بودند، سفری به مکه داشتند و من نیز در خدمت آن حضرت بودم. چون خواستم برگردم، به آن حضرت گفتم من می‌خواهم به مدینه بروم، نامه‌ای برای فرزند خود محمدتقی علیه السلام بنویسید تا من ببرم. حضرت تبسمی کردند و نامه‌ای نوشتند. من آن را به مدینه آوردم و در آن وقت چشمانم نابینا شده بود. موفّق، خادم حضرت، امام جواد علیه السلام را آورد در حالی که در مهد جای داشتند. من نامه را به آن حضرت دادم. حضرت به موفق فرمودند مهر از نامه بردار و کاغذ را باز کن. سپس فرمودند احوال چشمت چگونه است؟ عرض کردم یابن رسول الله بینایی چشمم از دست رفته است. حضرت دست به چشمان من کشیدند و از برکت دست آن حضرت، چشمانم شفا یافت و بینا شدم.
همچنین نقل شده است که در سفر بازگشت جوادالأئمه علیه السلام از بغداد به مدینه، گروهی، ایشان را تا بیرون شهر بدرقه کردند. هنگام مغرب امام جواد علیه السلام در حیاط مسجدی در کنار درخت سدری که تا آن زمان میوه نداده بود، وضو گرفتند و نماز خواندند. پس از نماز، مردم مشاهده کردند که آن درخت، میوه داده، پس تعجب کردند و از آن خوردند، یافتند که شیرین و بدون دانه است. از شیخ مفید نقل کرده‌اند که سال‌ها بعد این درخت را دیده و از میوه آن خورده است.
توسل به امام جواد(ع)
برخی از شیعیان با توجه به توصیه‌هایی که برخی از عالمان شیعی داشته‌اند، برای گسترش رزق و گشایش در امور مادی به امام جواد علیه السلام توسل می‌جویند. نمونه‌ای از این توصیه نقل مجلسی دوم از ابوالوفاء شیرازی است که مدعی شده پیامبر(ص) در خواب او را به توسل به امام جواد علیه السلام در امور مادی توصیه کرده است از این رو در میان شیعیان امام جواد علیه السلام به باب الحوائج مشهور شده اند.
