جنس بانوان از دیدگاه شریعت نبوی (صلیالله علیه وآله) دارای شخصیتی ارزشمند است که و جود او زینتبخش هستی و مظهر تجلی رحمت و لطافت خلقت است. هرچقدر تقوا و پاکدامنی بانوان بیشتر باشد تأثیرشان در جامعه بیشتر خواهد بود تا جایی که میتوانند بهعنوان یک مربی مؤثر، بشر را از وسوسههای شیطانی نجات داده و به فطرت خویش نزدیک نمایند و روحیه خدامحوری را در زندگیها تقویت کنند.
در بین خاندان عترت (علیهمالسلام) که چراغهای امت اسلام هستند، پس از حضرت صدیقه طاهره و حضرت زینب (علیهاالسلام) بانویی باعظمت تراز کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه (سلامالله علیها) وجود ندارد که بتوان آن را مظهر تجلی رحمت و لطافت خلقت نامید.
اگر امروز شاهد عظمت حوزه علمیه قم بهعنوان أم القرای جهان اسلام هستیم به این خاطر است که در سایه عنایات حضرت معصومه (سلامالله علیها) قرار دارد و بزرگان دین بر سر خوان گستردهای نشستهاند که صاحب آن ضیافت، کسی جز کریمه اهلبیت (علیهمالسلام) نیست.
در بین فرزندان امام موسی کاظم (علیهالسلام) حضرت فاطمه معصومه (سلامالله علیها) جایگاه خاصی دارند. علامه محقق حضرت آیتاللهالعظمی حاج شیخ محمدتقی شوشتری (ره) مؤلف کتاب قاموس الرجال مینویسد: در میان فرزندان امام کاظم (علیهالسلام)، باآنهمه کثرتشان بعد از امام رضا (علیهالسلام) کسی همسنگ حضرت معصومه (علیهاالسلام) نیست.
قم به دلیل داشتن ۴۰۰ امامزاده لازم التکریم به دارالایمان مشهور است، اما با این وجود بعید است اگر سرسلسله این امامزادگان حضرت معصومه (علیهاالسلام) و ظریفت های فوقالعاده این بارگاه ملکوتی نبود قم به این جایگاه میرسید! اینهمه عظمت برای حضرت معصومه (سلامالله علیها) عجیب نیست، زیرا ۴ امام معصوم از آن بانوی مجلله تجلیل کردهاند.
امام صادق (علیهالسلام) سالها قبل از ولادت حضرت موسی بن جعفر ولادت حضرت معصومه (سلامالله علیها) را مژده داده و درشان آن حضرت فرمودند: خداوند حرمی دارد و آن مکه است، پیامبر حرمی دارد و آن مدینه است، امیرالمؤمنین (علیهالسلام) حرمی دارد و آن کوفه است و قم کوفه کوچک است که از ۸ درب بهشت ۳ درب آن به قم بازمیشود، زنی از فرزندان من در قم از دنیا میرود که اسمش فاطمه دختر موسی (علیهالسلام) است و به شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت میشوند.
امام کاظم (علیهالسلام) روزی در مورد مقام علمی و معنوی حضرت معصومه (علیها السلام) فرمودند: (فداها أبوها) پدرش به فدایش باد… (۲) وقتی کاروانی از قم سوالتی را که دانشمندان از پاسخ آنها در مانده بودند آوردند تا از امام بپرسند اما حضرت امام کاظم و امام رضا علیهم السلام تشریف نداشتند. حضرت معصومه (سلامالله علیها) که در آن دوران دختری تازه به سن تکلیف رسیده بودند، پاسخ سؤالات آنان را مکتوب کرده و نگذاشته بود دستخالی از در خانه امام بروند! کاروان در راه بازگشت با امام مواجه میشوند و وقتی ماجرا را بازگو میکنند امام پاسخها را مطالعه میفرمایند و در تائید آنها با لبخندی از سر رضایت این جمله پرمعنا را سه بار به کار میبرند که (فداها ابوها…) این جمله هم بیانگر اظهار محبت و علاقه شدید موسی بن جعفر (علیهالسلام) به دختر خویش بود وهم بیانگر جایگاه رفیع آن حضرت. این جمله، جملهای است که پیامبر اعظم (صلیالله علیه وآله) به حضرت فاطمه زهرا (سلامالله علیها) میفرمود، لذا میتوانیم به خاطر این شباهت بین حضرت معصومه و حضرت زهرا (سلامالله علیها)، کریمه اهلبیت را فاطمه ثانی بنامیم.
امام جواد (علیهالسلام) فرمودند: (من زار عمتی بقم فله الجنة) هرکس عمهام را در قم زیارت کند بهشت بر او واجب میشود. علاوه بر این روایات حضرت ثامنالحجج (علیهالسلام) مقام ارجمند کریمه اهلبیت (علیهاالسلام) را در زیارتنامهی آن بانوی بافضیلت برای زائران مرقد آن حضرت بیان کرده است که ما در هنگام زیارت مضجع نورانی بانوی آفتاب، آن حضرت را اینگونه خطاب نموده و زیارت میکنیم یا فاطمه إشفعي لي في الجنة فإن لك عندالله شأن من الشأن. ای فاطمه (معصومه) شفاعت کن برای ما در بهشت که تو را در پیشگاه خداوند منزلتی بزرگ است.
تصدیق ۴ تن از معصومین در مورد حضرت معصومه (سلامالله علیها) بیانگر روحیه بالای عبودیت و بندگی خالصانه و حیای آن حضرت است. آن حضرت خیر کثیر بوده و قائممقام حضرت زهرای مرضیه (سلامالله علیها) است. دختر نور بیحدی مانند موسی بن جعفر (علیهالسلام) و خواهر سلطان ملک پاسبان أرض أقدس طوس است.
اگر اهلبیت عصمت و طهارت (علیهمالسلام) نبودند و شیعه فقط حضرت معصومه (علیهاالسلام) را داشت برای افتخار و مباهات ما کافی بود چون ایشان از هرجهت انسانی کامل است. بانویی که حرم مطهرش محل امنی برای گسستن نفس و رهایی آن و پرواز به سمت ملکوت است.
اینک جای تعجب است که وقتی زادروز ولادت حضرت معصومه (سلامالله علیها) بهعنوان روز دختر نامگذاری شده چطور بعضی دختران این مرزوبوم برای الگو گرفتن به این سوی و آن سو میروند و از این دردانه خلقت غافل میشوند؟ چطور بعضیها هنوز پیدا میشوند که در سبک زندگی از زنان و دختران که نه! از عروسکهای بزک شده توسط غرب الگو میگیرند؟ عروسکهایی که روح و فطرت از وجودشان رخت بر بسته و کالایی برای تبلیغات فرهنگ لذتجویی شدهاند. بیشک کسانی که سراغ آن طرز فکر میروند آرام آرام گوهر ارزشمند عفاف و حیا را با نسخههای مسموم غرب معاوضه مینمایند!
حضرت فاطمه معصومه (سلامالله علیها) از زمان خود تا عصر کنونی الگوی پسندیدهای بوده و دختران مسلمان بالأخص دختران ایران اسلامی باید سعی کنند عفاف و ارتباط باخدا را مثل ایشان در زندگی خویش حفظ نمایند تا اثرگذاری خود را از دست ندهند و بتوانند همچون کریمه اهلبیت (سلامالله علیها) باعفت، عبودیت، اخلاق و رفتار خود الگویی برای آیندگان باشند.
مردان مسلمان بهویژه مردم ایران و نسل جوان نیز باید عطش و شور درک محضر ولایت را از حضرت فاطمه معصومه (سلامالله علیها) بیاموزند و همانطوری که آن حضرت سختیهای سفر را برای درک محضر امام زمان خود به جان خرید ما نیز مشقتهای زمینهسازی حضرت ولیعصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را باجان و دل پذیرا باشیم.
امین بهرامی
پاورقیها:
۱:بحارالانوار، ج ۵۷، ص ۲۲۸
۲:کشف اللئالي، مؤلف، محقق صالح بن عرندس.
۳:ناسخ التواریخ، ج ۳، ص ۶۸
۴:بحارالانوار:ج ۴۸، ص ۳۱۶