حجت الاسلام و المسلمين سيد محمد سجادي نژاد، دبير شوراي ستارگان حرم كه قريب به ۲۲ سال است عمر خود را در راستاي ترويج و شناساندن علما، راويان و محدثان مدفون شده در حرم مطهر حضرت معصومه علیهاالسلام و اطراف آن صرف كرده، در گفت و گویی به بیان محورهاي پژوهش ستارگان حرم و شناسايي تعداد علما، راويان و محدثان مرفون در حرم مطهر پرداخته است.
در مكتب اسلام، دانش، احترام ويژه اي دارد؛ زيرا از علما كه راهنمايان و هدايتگران انديشه مردم اند، بهترين تمجيدها، تجليل ها و تكريم ها، شده؛ اين تمجيد و تكريم ها بي حكمت نيست؛ زيرا بيشترين گرفتاري جوامع بشري، ريشه در جهل، كفر، بي ديني و ظلم دارد و انسان بدون رهايي از چنين فتنه ها و بلاهايی، به سعادت نمي رسد و آنچه مايه سلامت، سعادت و خوشبختي انسان است، در دو كلمه “ايمان” و “علم” خلاصه مي شود و اين همان چيزي است كه در وجود عالمان ديني متبلور است.
* مجموعه ستارگان حرم از چه زماني و با چه هدفي تشكيل شد؟
مجموعه ستارگان حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها زير نظر آستان مقدس است كه به زندگينامه فقها و مفسرين قرآن، حكماو راويان و … مي پردازد و در سال ۱۳۷۴ هجري شمسي، به توصيه و امر مقام معظم رهبري حضرت آيت الله خامنه اي مدظله العالي تشكيل شد، ايشان در سفرشان به قم براي زيارت بارگاه كريمه اهل بيت(ع) به توليت وقت گفتند: شايسته است زندگينامه بزرگان (علما، راويان و محدثان) آرميده در جوار ملكوتي حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلامبه صورت يك دائره المعارف تدوين گردد كه در ادامه اين حركت به شكرانه الهي به همت نويسندگان فرهنگ كوثر تا امروز ۳۰ جلد كتاب از ستارگان حرم به زيور طبع آرسته شده است.
* چه تعداد از علما و راويان و محدثان تا كنون شناسايي شده است؟علمای رباني مدفون در حرم مطهر حضرت معصومه علیهاالسلام
حدود يك هزار عالم رباني و مفسر قرآن كريم مدفون شده در حرم مطهر حضرت معصومه علیهاالسلام، صحن هاي مجاور و استان قم شناسايي و زندگي نامه اين بزرگان در ۳۰ جلد كتاب با عنوان ستارگان حرم در دسترس عموم مردم به ویژه روحانيون و دانشگاهيان قرار گرفته و قريب به ۱۳۰ الي ۱۳۵ عنوان از اين مجموعه از راويان اخبار علوم اهل بيت(ع) بودند كه برخي از راويان به مقام وكالت رسيده و امام رضا علیه السلام، امام جواد علیه السلام، امام هادي علیه السلام و امام عسکري علیه السلام آنها را تاييد فرموده و به عنوان وكيل خود در قم منسوب كرده بودند كه زندگينامه اين راويان و وكلاي ائمه اطهار(ع) كه معمولا در كتب تراجم و رجال به صورت مختصر ياد شده و در كتاب ستارگان حرم به صورت جامع آورده شده است و این کار را توفيقی از سوی خداي سبحان و عنايت خاصه كريمه اهل بيت (ع) و تشويق و حمايت بي شائبه و خالصانه توليت آستان مقدس می دانم.
* لطفا در خصوص شورای ستارگان حرم و تعداد همكاران محقق اشاره ای داشته باشید و بفرمایید چه تعداد از عالمان مدفون در حرم مطهر شناسايي شده اند که هنوز به صورت كتاب چاپ نشده است؟
مجموعه ستارگان حرم از شورایي ۵ نفره تشكيل شده كه هفته اي يك يا دو جلسه براي بررسي ستارگان حرم تشكيل مي شود و در كنار آن، در حال حاضر ۹۰ محقق با ستارگان حرم همكاري دارند و تا كنون سه هزار نفر از علما، محدثان و راويان حرم مطهر و صحن هاي مجاور شناسايي شدند، ولي تعداد يك هزارنفر آنان در سي جلد چاپ و بقيه هنوز در دست بررسي و مراحل ارزيابي هستند.
* درباره اصول كلي و اهداف طرح پژوهشي ستارگان حرم توضيحاتي بفرماييد؟
بعد از شناسايي علمای مدفون در حرم مطهر و طرح و بررسي در شوراي ستارگان حرم، كساني كه با معيارها و آيين نامه حرم منطبق باشد و به عنوان يك ستاره بتوان از آن ياد كرد، مورد بررسي قرار گرفته و به چاپ مي رسد. در ابتدا بنده به علت عدم آشنايي براي تاييد به منزل مرحوم آيت الله مشكيني، آيت الله احمدي ميانجي و آيت الله بني فضل مي رفتم و ليست ستارگان حرم را قرائت كرده و اگر تاييد مي فرمودند، آن را به نويسندگان و محققان واگذار مي كرديم و نويسندگان واجد شرايط در خصوص زندگي نامه عالمان ديني به پژوهش ، تهيه وتدوین می پرداختند.
* لطفا در خصوص شرايط حضور نويسندگان ستارگان حرم، و منابع و ماخذ جهت تحقيق زندگينامه علماء و راويان در اختيار نويسندگان قرار مي دهيد توضيحاتي بفرماييد؟
نويسندگان علاوه بر صلاحيت هاي عمومي بايد شرايط علمي و قلمي داشته باشند و راه شناسايي و جذب نويسندگان به صورت تشخيص مسوول طرح ستارگان حرم، تاييد شوراي ستارگان حرم، معرفي از طريق محققان با سابقه و يا شناسايي از طريق مراكز تحقيقاتي ديگر است كه ابتدا با نويسندگان مصاحبه ای انجام داده و در ادامه آيين نامه ستارگان حرم را در اختيارشان قرار داده و منبع و ماخذی كه جهت تحقيق زندگي عالمان ديني و راويان اخبار علوم باشد، مثلاً گنجينه دانشمندان، آينه دانشوران، ريحانه الادب، قصص العلماء، سيماي شهرستان مورد نظر، آثار الحجه، آينه پژوهش، رجال قم، الذريعه، نهضت روحانيون، اختران ادب، فوائد الرضويه و … كه حدودا ۵۰ منبع باشد در اختيار نويسندگان قرار داده مي شود كه اكثر اين كتب در كتابخانه حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام موجود مي باشد.
* لطفا به محورهاي پژوهش ستارگان حرم اشاره ای بفرماييد؟
حيات براي انسان ها در گرو، انديشه، دانش ، ايمان و اخلاق است، عالمانعلمای رباني مدفون در حرم مطهر حضرت معصومه علیهاالسلام دين، و مفاخر مذهبي، در طول زندگي، مشعلي از دانش و حكمت، فرا راه انسانها، افروخته اند. فرهنگ بشري ، مرهون فرهيختگاني است كه در ادوار مختلف همواره به عنوان الگوهايي ارزنده، تاثير گذار بوده اند و نويسندگان براي شناخت ابعاد زندگي نخبگان و فرهيختگان تمام مجموعه زندگي نامه، به عنوان نمونه ولادت، نامگذاري، محل ولادت، پدر، جد، تبار، دوران كودكي، تربيت، تحصيلات، اساتيد، تاليفات، سمت، عشق به اهل بيت، كرامات، فعاليت هاي فرهنگي و تبليغي، ديدگاه ها ، مرگ يا شهادت و … مورد توجه قرار مي دهند.
* اولويت شما و همكارانتان در خصوص پژوهش در خصوص ستارگان حرم چگونه بوده است؟
در ابتدا مجموعه ستارگان، اولويت را بر مبناي سال هاي وفات بزرگان و علمایی که يك قرن پيش ، از دنيا رفته بودند و در قم دفن شده بودند، قرار می داد و در ادامه به علت نحوه اولويت بندي مشكلات زيادي ايجاد شد، لذا در شوراي ستارگان حرم اولويت بر آماده شدن مقالات رسيده به دفتر ستارگان حرم قرار گرفت و در آينده بر آنيم كه براي چاپ هاي بعدي به صورت اولويت به صورت تاريخ هجري قمري و شمسي وفات بزرگان قرار دهيم.
چرا ستارگان حرم به زندگي علماي از دنيا رفته پرداخته است و در خصوص علما ی زنده فعاليتی ندارد؟
ستارگان حرم بيشتر بر روي عالمان مدفون در حرم مطهر فعاليت داشته و دليل اين امر نيز به خاطر دغدغه مقام معظم رهبر است، البته در خصوص عالمان زنده نيز مصاحبه ها و زندگي نامه آنها را جمع آوري كرده ايم، اما ستارگان حرم بنا به چاپ زندگي نامه اين عزيزان ندارد.
* در پايان اگر توضيحاتي در خصوص ستارگان حرم داريد بفرماييد؟
از نويسندگان و محققین ارجمندی که مي توانند براي معرفي ستارگان بيشتر و همكاري در نگارش زندگينامه، معرفي منابع پژوهشي، ارائه نظرات اصلاحي و تكميلي و ارسال اسناد و تصاوير ما را یاری کنند، درخواست می کنیم هرگونه همكاري در زمینه تدوين و توزيع به آدرس قم خيابان انقلاب مجتمع ادارات آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام، طبقه دوم، دفتر ستارگان حرم، صندوق پستي ۳۸۳-۳۷۱۸۵ مكاتبه كنند.
منبع: حوزه