به گزارش پایگاه خبری آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها، بررسی زوایا و فضایل اخلاقی خاندان عصمت و طهارت در مسیر سیر و سلوک و همچنین نحوه زیستن در عرصه فردی و اجتماعی برای ما انسان ها هم ضرورت و هم یک نیاز حقیقی است چرا که پیمودن مسیر عبودیت بدون اتصال به حضرات معصومین و بدون الگوپذیری از ائمه معصومین امکان پذیر نیست و موجبات انحراف انسان را فراهم می‌آورد.

نیمه ماه مبارک رمضان مصادف است با میلاد پرنور و برکت امامی والا و پیشوایی بی‌نظیر در تمامی عرصه‌های فردی و اجتماعی که بررسی کرامات اخلاقی امام حسن مجتبی(ع) به عنوان اولین فرزند از پیوند آسمانی حضرت علی علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها و اولین نواده خاندان وحی امری ضروری است.

امام حسن مجتبی علیه السلام حدود ۷ سال در محضر رسول خدا و تقریبا سی سال در محضر پدر بزرگوارشان بودند و بعد از شهادت پدر بزرگوارشان نیز به مدت ۱۰ سال امامت و زعامت شیعیان را عهده‌دار بوده و در نهایت با توطئه معاویه به شهادت رسیدند.

از مهم‌ترین و والاترین فضائل امام حسن مجتبی علیه السلام این است که حضرت از پدری همچون امیرالمومنین(ع) و مادری به نام حضرت زهرا سلام الله علیها متولد شدند که همین اصالت، شرافت و منزلت تا قیامت برای یک شخص کافی است.

قرار گرفتن امام حسن مجتبی علیه السلام به عنوان اصحاب کسا و آل عبا در کنار نبی خدا و همچنین شرکت دادن امام در مباهله رسول خدا و نزول آیات الهی در شان و منزلت اهل بیت پیامبر(ص) و همچنین روایات متعددی که رسول خدا در وصف و جایگاه امام حسن علیه السلام فرموده است همگی نشان دهنده درجات عالیه حضرت در نزد خداوند است.

مورخان تاریخ اسلام همگی معترف هستند که «حسن بن علی علیهما‌السلام»، کریم‌ترین، حلیم‌ترین،خوش‌اخلاق‌ترین، زاهدترین، صادق‌ترین، گرامی‌ترین و بزرگوارترین شخصیت عصر و زمان خود بودند و رفتارها و سیره‌های بسیار زیادی در تاریخ ثبت و ضبط شده است که همگی نشان دهنده صفات بارز آن حضرت است.

امام حسن علیه السلام همواره همچون جد بزرگوارشان در مقابل فقرا و مساکین با فروتنی و دلسوزی رفتار می‌کردند و بدون هیچ تکبری بر سفره فقرا حاضر و با آنان هم غذا می‌شدند که الگوگیری و اسوه‌پذیری از این رفتار دارای آثار و برکات زیادی در عرضه اجتماعی است و می تواند شکاف طبقاتی را کاهش دهد.

وقتی سخن از رفتار کریمانه اهل بیت(ع) به میان بیاید ناخودآگاه ذهن انسان به سمت کریم اهل بیت(ع) کشیده می‌شود گرچه کل خاندان عصمت و طهارت کریم بوده‌اند اما این صفت از اوصاف خاص امام حسن علیه‌السلام است.

برخورد و رفتار کریمانه در عین حال حفظ شخصیت نیازمندان و فقرا و تدبیر امور و مشکلات طبقه فرودست در جامعه هموراه جزو سیره رفتاری امام حسن علیه السلام بوده است که در تاریخ مصادیق بسیار زیادی از این وقایع ذکر شده است.

امام مجتبی علیه السلام  بارها ثروت خود را در طول زندگی با فقرا تقسیم نمودند که بتوانند تکدی گری و فقر را ریشه کن و فقرا را توانمند سازند تا چهره جامعه اسلامی عاری از فقر باشد.

همسایه‌داری، حق شناسی و رفتار خداپسندانه در برابر بردگان، آزادسازی بردگان با بهانه‌های مختلف، میهمان‌نوازی و برخورد کریمانه با مهمانان، عبودیت خاضعانه و خاشعانه به درگاه الهی و حلم و بردباری در مشکلات و مصائب همگی از اوصافی است که هر یک نیاز به توضیح و بررسی  جداگانه دارد.

از سخت‌ترین، پیچیده‌ترین و تلخ‌ترین دوران زندگی امام حسن مجتبی علیه السلام، دوران صلح با معاویه است که در یک بزنگاه تاریخی و حساس روی داده است که در یک فضای غبارآلود وقایع بسیار مهمی در سیر تکامل اسلام اتفاق افتاده و مورخان و تحلیل گران زیادی نسبت به این مسئله نظریه‌پردازی کرده‌اند.

امام حسن علیه السلام در جریان صلح با معاویه از دوست و دشمن طعنه و شماتت شنید و زخم زبان‌ها را به جان خود خریدند تا مبادا به شاکله دین اسلام گزند و آسیبی وارد شود.

در حقیقیت امام از جان خود گذشتند تا مبادا دین اسلام دچار خدشه شود و می‌توان گفت صلح امام حسن و قیام امام حسین، هر دو بر اساس آموزه های دینی و بر اساس تکلیف‌گرایی شکل گرفت.

گاهی تکلیف سکوت و صلح و گاهی تکلیف قیام و فریاد است که امام حسن علیه السلام به خاطر بروز بعضی از مسائل و غبارآلود شدن فضای سیاسی و اجتماعی آن زمان مجبور شدند با معاویه صلح نامه‌ای را امضا کنند که به نفع اسلام و مسلمین تمام شد و چهره خبیث معاویه با مفاد این صلح‌نامه برای همگان آشکار گشت.

سجاد سلیمی