پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها _حسین حسنی: امام علی علیه‌السلام از عقیل خواسته بودند همسری برای او پیدا کند که بتواند فرزندان دلیر و شجاعی به دنیا آورد. عقیل نیز فاطمه بنت حزام از قبیله بنی کلاب که به شجاعت و دلاوری معروف بودند را پیشنهاد کرد که نتیجه این ازدواج تولد چهار پسر با نام‌های عباس علیه السلام، محمد، عثمان و جعفر بود که هر چهار نفر در واقعه کربلا به شهادت رسیدند.
برخی منابع تولد حضرت عباس علیه السلام را ۴ شعبان سال ۲۶ قمری ذکر کرده‌اند و برای فرزند بزرگ ام البنین کنیه‌های زیادی از جمله ابوالفضل، ابوالقاسم، ابوالقر به معنای آب آور، و ابوالفرجه به معنای مشکل گشا نقل شده است و همچنین می‌توان از قمر بنی هاشم، باب الحوائج، سقا و علمدار به‌عنوان دیگر القاب این حضرت نام برد.
حضرت عباس علیه السلام با لبابه نوه عباس بن عبدالمطلب بین سال‌‌های ۴۰ تا ۴۵ قمری ازدواج کردند و نسل حضرت عباس علیه السلام از پسرانشان عبیدالله و حسن ادامه پیدا کرد. فرزندان حضرت عباس علیه السلام از مشهور‌ترین تبار علویان بودند و بسیاری از آنها عالم، شاعر، قاضی و حاکم شدند. گستردگی نسل حضرت عباس علیه‌السلام از شمال آفریقا تا ایران گزارش شده و برخی دلیل این گستردگی را مهاجرت فرزندان حضرت عباس علیه السلام به دلیل ظلم حکومت‌ها عنوان کرده‌اند.
رشادت‌هایی از حضرت عباس علیه السلام به گوش ما رسیده است که شامل خطبه خوانی در مکه در دفاع از اباعبدالله علیه السلام، پرچمداری در روز عاشورا، سقایی خیام حرم، نپذیرفتن امان نامه های ابن زیاد و شمربن ذی‌الجوشن، کیفیت شهادت و آب نخوردن به احترام امام حسین علیه السلام می‌شود اما از این‌ها که بگذریم حضرت عباس علیه السلام دارای فضائل و مناقب بسیار هستند که نه فقط زیبایی صورت و ظاهر بلکه زیبایی سیرت را نیز در شخصی غیر معصوم متجلی کرده است و در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
ویژگی‌های ظاهری
در زیبایی صورت همین بس که از فرط زیبایی ایشان را قمر بنی‌هاشم می‌خواندند.( کلباسی، خصائص العباسیه، ۱۳۸۷ش، ص۱۰۷-۱۰۹) بر اساس گزارش‌های تاریخی، ایشان از چهره‌های خاص بنی‌هاشم به شمار می‌رفتند که بدنی قوی و قدی بلند داشتند.( مظفر، موسوعة بطل العلقمی، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۹۴) و چهره ای که بر اساس برخی از روایات از این حضرت ذکر شده گویای زیبایی ظاهری ایشان است.
اما از نظر زیبایی باطن و سیرت حضرت عباس علیه السلام مظهر صفات نیکو و پسندیده ای بودند که اطاعت محض از خدا و ولی خدا را می توان از برجسته ترین آنها دانست و در این کوتاه نوشتار به برخی از آنها می پردازیم.
عالم
یکی از مهمترین فضائل و ویژگی‌های حضرت عباس علیه السلام همراهی و زندگی کردن با امام علی، امام حسن و امام حسین علیهم السلام است. عبدالرزاق مقرم در کتاب “العباس” جمله‌ای را از کتاب اسرار الشهادة به عنوان حدیث از معصومان نقل کرده است که حضرت عباس علیه السلام بهره‌ای از علم (علم لدنی) داشته است. برخی معتقدند اگرچه حضرت عباس علیه السلام در درجه معصومان نیستند، اما نزدیک‌ترین فرد به آنها هستند.
شجاع و با کرامت
یکی از فضائل حضرت عباس علیه السلام که دوست و دشمن آن را ستوده‌اند و هیچ کسی نمی‌تواند آن را انکار کند، شجاعت ایشان است. برخی کرم و بخشش آن حضرت را یکی دیگر از فضائل ایشان عنوان کرده‌اند، به صورتی که میان مردم این رفتار پسندیده ایشان ضرب‌المثل بوده است.
جایگاه حضرت عباس علیه‌السلام در بهشت و غبطه شهدا به او
در احادیث بر جایگاه خاص حضرت عباس علیه السلام در بهشت تأکید شده است؛ بر اساس روایتی، وقتی امام سجاد علیه السلام عبیدالله فرزند حضرت عباس علیه السلام را دیدند، اشک‌هایشان جاری شد و فرمودند عمویم عباس نزد خداوند منزلت و جایگاه بالایی دارد که همه شهدا در روز قیامت به او غبطه می‌خورند. در ادامه همین روایت آمده است که خداوند عمویم عباس را رحمت کند که خود را فدای برادرش امام حسین علیه السلام کرد و در این راه دو دستش قطع شد و خداوند عوض دو دست قطع شدهٔ او دو بال در آخرت به او عطا خواهد کرد تا با آن دو بال پرواز کند. ( شیخ صدوق، خصال، ۱۴۱۰ق، ص۶۸)
همچنین ابونصر بخاری روایتی از امام صادق علیه السلام نقل کرده است که در آن حضرت عباس علیه السلام را با تعبیر «نافذ البصیرة» (دارای بینش عمیق) توصیف و ایشان را صاحب ایمانی قوی معرفی کرده‌اند که در کنار امام حسین علیه السلام جهاد کرده و به شهادت رسیدند.( بخاری، سر السلسلة العلویة، ۱۳۸۲ق، ص۸۹)
زیارتنامه
حضرت عباس علیه السلام مانند حضرت معصومه سلام الله علیها از امامزادگانی هستند که از جانب معصوم برای ایشان زیارتنامه تقریر شده است. بر اساس گزارش کتاب «پژوهشی در سیره و سیمای عباس بن علی»، یازده زیارتنامه در کتاب‌های مختلف برای حضرت نقل شده است که تعدادی از آنها خلاصهٔ زیارتنامه‌های دیگر دانسته شده‌اند. از یازده زیارتنامه مذکور، سه زیارت از امام صادق علیه السلام نقل شده و در انتساب برخی از موارد به معصومان هم تشکیک شده است. (خرمیان، ابوالفضل العباس، ۱۳۸۶ش، ص۳۲۱)
در این زیارتنامه‌ها، تعابیر تمجیدآمیزی برای حضرت عباس علیه السلام مثل عبد صالح، مطیع خدا و رسول و ائمه(ع) و کسی که همانند بدریون و مجاهدان در راه خدا عمل کرده، آورده شده است.
کرامات حضرت عباس
کرامات حضرت عباس علیه‌السلام در بین شیعیان معروف است و داستان‌های متعددی درباره شفای بیماران یا حل سایر مشکلات با توسل به حضرت عباس علیه السلام بین مردم جاری است؛ کتاب «در کنار علقمه کرامات العباسیه»، ۷۲ قصه از این کرامات را گردآوری کرده است. ربانی خلخالی نیز در کتاب «چهره درخشان قمر بنی‌هاشم» حدود هشتصد کرامت از حضرت عباس علیه السلام جمع‌آوری کرده و در هر جلد بیش از ۲۵۰ داستان نقل کرده است. به نوشته این منابع، کرامت‌های حضرت عباس اختصاص به شیعیان ندارد و کرامت‌هایی نیز از حضرت در حق معتقدان سایر ادیان و مذاهب مثل اهل سنت، مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان نقل شده است و افراد زیادی برای گرفتن حاجت خود به ایشان متوسل می شوند.
