پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها، دهمین امام شیعیان در ۸ سالگی پس از شهادت امام جواد علیه السلام به مقام امامت رسید. به امامت رسیدن امام در کودکی، سیره و سبک زندگی امام همه بیانگر و گویای تحولی بزرگ در مسیر و آینده امامت بود که امام هادی علیه السلام به عنوان دهمین امام شیعیان ، در حال بستر سازی و آماده کردن اذهان شیعیان برای این تحول بزرگ بود، تحولی که امام نه با کلام بلکه خود به عنوان الگوی عملی در حال آموزش دادن آن در عمل به شیعیان بودند.

طغیان فرعون گونه خلفای عباسی

حاکمان عباسی به عنوان غاصبان مقام امامت مانند فرعون و نمرود که در برابر خداوند و پیامبران الهی طغیان کرده بودند می دانستند که غصب امامت از سوی آنها نیز طغیانی فرعون گونه است؛ برای همین همچون فرعون همیشه از تولد کودکی برای همیشه به عنوان رهبری الهی بساط طاغوتیان و فرعونیان را برهم خواهد زد و حکومت عدل الهی را نهادینه خواهد کرد، ترس داشتند.

ترس آنها از تولد مهدی موعود بود؛ اما چون می دانستند که او فرزند چه کسی است سعی داشتند با تحت نظارت نگه داشتن پدران او به هر نحوی که شده از تولد این امام جلوگیری کرده و همچنین با تحت فشار قرار دادن و محاصره نظامی پدران این امام و مراقبت شدید از پدران امام زمان همزمان هم از تولد امام جلوگیری کنند و هم مانع ارتباط و گرایش شیعیان به این خاندان شوند.

خلفای عباسی تصور می کردند که «ازدل برود هر آنکه از دیده رود، برای همین حتی پس از انتقال امام هادی علیه السلام از مدینه به سامرا که از جمع شدن شیعیان و مردم بر گرد وجودشان دور بود؛ از گرایش آنها به امام در هراس بودند، از این رو در سامرا هم نیز زمانی که امام را در یک پادگان نظامی اسکان دادند. در حالی که امام را در تحت مراقبت شدید بودند، ولی با این وجود از جایگاه امام در هراس بودند.

امامت در دوران کودکی، راهبردی مهم برای آمادگی شیعیان برای عصر غیبت و امامت امام زمان(عج)

امامت امام هادی علیه السلام در دوران کودکی خود بهترین دلیل برای آماده کردن شیعیان برای تحولی بزرگ در عصر امامت بودکه تا قبل از آن در میان انبیای الهی سابقه داشت -که پیامبری حضرت عیسی علیه السلام در گهواره و حرف زدن او با مردم از آن جمله است- اما امامت در دوران کودکی بی سابقه بود که با امامت امام هادی علیه السلام در ۸ سالکی خداوند به بشریت نشان داد که خود آگاه است که مقام امامت را در کجا قرار دهد و اگر کودکی نیز متولی مقام امامت شد خداوند آنچنان در عرصه حکمت و مقام آموزش معلم خوبی است که کودکی ۸ سال به عالی ترین شکل ممکن می تواند امور بشر را به عنوان رهبر و هادی تدبیر کند.

هر چند برخی از علمای پیرو نفس به بهانه کودکی و کودک بودن، قصد عدول از امامت امام هادی را داشتند؛ اما خداوند خود به خوبی می دانست که مقام امامت را در کجا قرار دهد و حضرت عبدالعظیم حسنی هم تمام شیعیان را از بیعت خود به بیعت با امام هادی دعوت کرد.

در همان دوران کودکی، شیعیانی که به امامت امام هادی علیه السلام شک داشتند، وقتی در محضر ایشان حاضر می شدند از جایگاه علمی و معنوی امام در شگفت می شدند و به این ترتیب با امامت امام هادی علیه السلام در دوران کودکی امامت امام دوازدهم در دوران کودکی برای آنها مساله تازه و شگفت آور نمی شد. به این ترتیب امامت امام هادی علیه السلام شیعیان را برای تحول بزرگ در امامت یعنی امامت امام زمان(عجل الله فرجه) در دوران کودکی آماده می کرد.

پایه ریزی شبکه وکالت

امام هادی علیه‌السلام با شناخت کاملی که از خلفای عباسی و شدت اختناق ایجاد شده از سوی آنها را داشتند و با توجه به اینکه می دانستند شیعیان را باید برای تحول بزرگ در عصر امامت که همان غیبت بود آماده کنند، از روش های ائمه قبل الگو برداری کردند.

امام هادی علیه السلام به دلیل اختناق خلفای عباسی از شبکه وکالت استفاده کردند و این شبکه را به بهترین شکل تکمیل کردند. این امام همام از وکلا و نماینده برای ارتباط گیری با شیعیان بهره گرفتند و به این ترتیب شبکه وکالت را پایه ریزی کردند و با پایه ریزی این شبکه بستر ارتباط شیعیان در عصر غیبت صغری و غیبت کبری نیز فراهم شد.

تعلیم از طریق دعا/ زیارت جامعه کبیره بهترین سند امام شناسی

امام هادی علیه السلام به این دلیل که خلفای عباسی مدام مشغول تفتیش محل اقامت ایشان بودند، در قالب زیارت جامعه کبیره و ادعیه نکات مهم درباره امامت را به مردم آموزش داده اند، به گونه ای که زیارت جامعه کبیره یکی از مهم ترین متون و منابع در شناخت جایگاه و مقام امام در رهبری جامعه اسلامی و یکی از فصیح ترین و بلیغ ترین منابع در ادبیات است.

کلام امام هادی علیه السلام در این زیارتنامه نشانه تسلط و شناخت کامل ایشان از قرآن کریم است و نزدیکی متون زیارت جامعه کبیره به قرآن کریم نشان می دهد که طبق فرمایش رسول اکرم صلی الله علیه و آله« ائمه علیه السلام بهترین معلمان و مفسران قرآن کریم هستند».

درس‌های زندگی امام هادی برای شیعیان

امام هادی علیه‌السلام در دوران حیات خود سختی های بسیاری را از سوی خلفای عباسی تحمل کردند؛ خلیفه عباسی وقت، برای تحقیر امام دستور داده بود که مأموران به ناگاه به محل اقامت ایشان رفته، خانه ایشان را تفتیش کنند و امام را در هر وضعیتی که باشد به نزد او ببرند، ماموران امام را دستگیر کردند و ایشان را به بزم شراب و در میان رقاصان و خنیاگران بردند؛ امام هادی علیه السلام زمانی که در حال ترک مجلس خلیفه بودند برای او آیاتی از قرآن کریم را تلاوت کردند که بیان می کرد قوم عاد و ثمود به خاطر گناه و بدکاری خود به زودی عذاب خواهند شد و این عذاب صادق بوده و به یقین محقق خواهد شد که وعده امام هادی محقق شد و خلیفه عباسی پس از سه روز به دست پسر خود به قتل رسید.

سراسر زندگی امام هادی علیه السلام برای بشریت درس است و ایشان به عنوان الگو به شیعیان آموزش می دهد که بنده راستین در بدترین شرایط هرگز نا امید نمی شود، امید خود را از دست نمی دهد و از تهدیدها فرصت سازی می کند.