استاد حوزه علیمه قم با اشاره به اینکه زکات عقل ادب است، گفت: ادب مقدم در بر اخلاق اسلامی است و اگر ادب قبل از سن بلوغ در انسان نهادینه شود، اخلاقی اسلامی نیز در او شکل خواهد گرفت.
به گزارش پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها، حجت الاسلام ضیائی، استاد حوزه علمیه قم در آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها با بیان اینکه امام علی(ع) در یک کلام نورانی می فرمایندکه«كُلُّ شَىْءٍ يَحتاجُ اِلَى الْعَقْلِ وَالْعَقْلُ يَحْتاجُ اِلَى الاَدَبِ» یعنی هر چيزى به عقل نياز دارد و عقل به ادب نيازمند است، گفت: همه کارها به عقل نیاز دارد و انسان حتی در خوردن و آشامیدن به عقل نیاز دارد.
وی افزود: با وجود اینکه خود عقل زیر بنای تمامی رفتارهای آدمی است خود به ادب نیاز داشته و امام علی(ع) در یک کلام نورانی می فرمایند که«زکات عقل ادب است» و این موضوع نشان می دهد که مبحث آداب تا چه اندازه برای انسان اهمیت دارد.
وی افزود: در آیه سه سوره حجرات به اهمیت ادب و ارتباط آن با عقل اشاره شده است و خداوند می فرماید«کسانی که از پشت حجره می آمدند و پیامبر(ص) را صدا می زدند بیشتر آنها بی عقل هستند و اگر صبر می کردند برای آنها بهتر بود».
استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: این آیه نشان می دهد که ادب تا چه اندازه در رشد و نمو عقلی مؤثر است زیرا اگر این افراد از نعمت عقل برخوردار بودند هرگز این بی ادبی را نسبت به رسول خدا(ص) انجام نمی دادند.
حجت الاسلام ضیائی ادامه داد: در اسلام ادب بسیار مهم است به گونه ای که در اسلام نمی توان آیین یا موضوعی را پیدا کرد که نیاز به ادب و آداب نداشته باشد.
وی افزود: برای مثال در اسلام نوشیدن آب، خوردن غذا و زیارت و اموری از این قبیل دارای آداب است و خداوند برای تمام امور زندگی انسان از خواب گرفته تا ازدواج آدابی را مشخص کرده است و در اسلام هیچ چیز به حال خود رها نشده و حتی در زمینه مصاحبت و دوستی نیز آدابی وجود دارد و بهتر است که قبل از انجام هر کاری به آداب آن چیز فکر کنیم.
استاد حوزه علیمه قم با بیان اینکه در اسلام آداب مقدم بر اخلاق است، تصریح کرد: در اسلام اخلاق نیاز به تکلیف دارد ولی ادب نیازمند تکلیف نیست و اگر پدر و مادر در زیر سن بلوغ ادب را در کودک نهادینه کنند اخلاق اسلامی نیز در او نهادینه خواهد شد.
حجت الاسلام والمسلمین ضیائی با بیان اینکه اگر ادب در انسان نهادینه شود زمینه بروز اخلاق اسلامی نیز در او فراهم می شود، گفت: اگر انسان ادب را رعایت کند مصداق آیه ۱۳۱ طه می شود که خداوند در این آیه می فرماید«وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَرِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَأَبْقَى» یعنی دیدگانت را به آنچه برخی از اصناف آنان را بهره مند کردیم مدوز، [آنچه به آنان داده ایم] شکوفه [بی میوه و زیور و زینت] دنیاست تا آنان را در آن بیازماییم، و رزق پروردگارت بهتر و پایدارتر است».
