به گزارش پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها، انسان در طول تاریخ اشتیاق زیادی به شناخت افکار و اندیشه اقوام و گذشتگان خود داشته است و همواره از این شناخت به شور و هیجان آمده زیرا اندیشه گذشتگان هویت و شناسنامه یک انسان و یک ملت به‌حساب می‌آید.

گذشتگان با میراث خود اعم از بناهای تاریخی، ابزار کار، وسایل زندگی و کتاب‌ها و نسخ خطی اندیشه و افکار خود را برای ما ماندگار کرده‌اند.

 ازآنجایی‌که در طول تاریخ کتاب و به‌ویژه نسخ خطی و گنجینه‌های قدیمی ارزشمندترین و بهترین منشور برای شناخت هویت و اندیشه یک ملت بوده‌اند، حفظ این میراث‌ برای حفظ و احیای هویت یک ملت از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به همین دلیل کتابخانه آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها به‌عنوان یک منبع و مخزن از آثار بی‌نظیر خطی و گنجینه‌های قرآنی با راه‌اندازی بخش مرمت و صحافی در کتابخانه سعی کرده از این میراث گذشتگان به بهترین شکل حفاظت و حراست کند.

از نگاه مدیران کتابخانه و موزه آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها ارزش یک کتابخانه غنی به وجود کتب خطی و نسخ قدیمی کمیاب، نایاب و تک‌نسخه است، بر این مدار احیای نسخ خطی یعنی احیای یک تمدن و هویت یک تمدن که خود موجب تمدن سازی می‌شود و با این هویت و شناسنامه ارزشمند است که می‌توان نسل جوان را برای مدیریت آینده کشور آماده کرد.

وارد ساختمان بزرگ کتابخانه آستان که می‌شوی تابلوهای بخش مرمت و صحافی کتب و نسخ خطی یکی از بخش‌های مهم کتابخانه آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها به‌عنوان یکی از کتابخانه‌های بزرگ کشور است.

آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها با راه‌اندازی بخش مرمت و صحاف روند صحافی کتب و نسخ خطی کتابخانه آستان مقدس را به کمترین زمان ممکن مرمت و صحافی تقلیل داده است؛ بر این مدار کارگاه صحافی و مرمت سه فرآیند مهم بر روی کتب و نسخ خطی انجام می‌دهد تا جایی که در ابتدا برای کتاب‌های فاقد جلد، جلدهایی از جنس چرم ساخته می‌شود و اوراق کتاب‌ها مجدداً مورد دوخت قرار می‌گیرد و پس از مرمت، اوراق پاره کتاب‌ها نیز مورد وصل قرار می‌گیرد.

برای تهیه این گزارش و مشاهده همه این توانمندی‌ها به کتابخانه حرم مطهر رفته بودیم و در این میان گپ و گفت مختصری با مدیر کتابخانه و موزه آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها داشتیم.

حجت‌الاسلام محمدی کرمانشاهی در ابتدای توضیحات خود از خاک و خاشاک، آفت زدایی، میکروب‌کشی را از اقدامت تخصصی واحد مرمت توصیف کرد و گفت: پس از انجام مراحل اولیه مرمت، دوخت کتاب به‌گونه‌ای هنرمندانه و زیبا انجام می‌شود تا مقاومت کتاب‌ها در برابر آسیب چندین برابر شود.

حجت‌الاسلام‌ محمدی کرمانشاهی در ادامه توضیحات خود ابراز داشت: پس از مرمت کتاب، دوخت کتاب مرمت‌شده به‌نوعی است که می‌توان کتاب دوخته‌شده را تا ۱۸۰ درجه باز کرد؛ بدون اینکه این دوخت‌ها با مشکلی مواجه شده و یا اوراق از یکدیگر جدا شوند.

از ایشان در مورد نسخ خطی آسیب‌دیده نیز پرسیدیم!

*واحد مرمت برای کتب و آثاری که اوراق آن آسیب‌دیده چه اقداماتی انجام می‌دهد؟

حجت‌الاسلام محمدی کرمانشاهی در پاسخ به این سؤال گفت: با اجرای مرحله برش، تمامی صفحات نسخ خطی آسیب‌دیده با همدیگر یکسان و همسان می‌شوند.

با حجت‌الاسلام محمدی کرمانشاهی به سراغ کارگاه مرمت رفتیم؛ استاد محمد اسماعیلی از استادکاران بنام در عرصه صحافی با بیش از ۳۰ سال سابقه فعالیت در عرصه صحافی در این کارگاه مشغول به کار بود که قریب به ۱۰ هزار نسخه و کتاب خطی را مرمت و صحافی کرده است.

حجت‌الاسلام کرمانشاهی در این بازدید سرزده از وجود منابع و نسخ خطی ارزشمند و گنجینه‌های قرآنی قدیمی  در کارگاه مرمت و صحافی را در کتابخانه آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله علیها گفت و تصریح داشت: استفاده مستمر و مداوم از کتاب‌ها به‌مرور زمان آن‌ها را در معرض آسیب و پارگی قرار می‌دهد که اگر این کتاب‌ها و منابع قدیمی مورد مرمت قرار نگیرند به طبع از چرخه استفاده و پژوهش خارج می‌شوند.

گفتنی است؛ فعالیت کارگاه مرمت و صحافی آستان مقدس به‌صورت روزانه و مستمر بوده و همین موضوع سرعت مرمت آثار را افزایش داده است و کتاب‌های سپرده‌شده به این کارگاه اعم از نسخ خطی و منابع قدیمی و کتاب‌های چاپی به‌سرعت مورد مرمت و صحافی قرار می‌گیرند.

پایان‌بخش اول…