پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه علیهاالسلام: همیشه در یک خانواده موفق، مادر نقش محوری دارد. همیشه مادر نماد سنگ صبور و مایه آرامش همه اهل خانه بوده است این مسئله خود یکی از اساسیترین بحثها درباره مادر است. این نقشی است که تنها یک زن میتواند در جامعه ایفا کند، فلذا تعریف کارکرد صحیح و پسندیده و بهجا برای یک زن بهعنوان مادر آینده و یا تکالیف و وظایف او بهعنوان مادر کنونی خانواده، مسئله بسیار مهمی است اگر این تعاریف نشئتگرفته از یک منبع آسمانی و وحیانی باشد میتوانند هم خود شخص مادر و هم اعضای خانواده و درنتیجه جامعه را به رشد و تعالی و کمال مطلوب برساند. در غیر این صورت شخصیت یک زن و بهصورت خاص مادر خانواده، طوری تعریف خواهد شد که نیازهای حقیقی خود، همسر و فرزندانش را تأمین نکنند، بلکه تبدیل به ابزاری برای رسیدن گروههای خاصی در جامعه به اهداف از پیش تعیینشده مادی، اقتصادی، سیاسی و یا فرهنگی گردد. اصل اساسی در این گفتمان و آنچه بهعنوان مقدمه ضروری و قابلذکر میباشد این است که دیدگاه ما نسبت به انسان، چه مرد و چه زن بر این اساس است که او اولاً آفریدهشده و مخلوق خداست و ثانیاً آنچه انسان را در تمایز جنسیتی قرار میدهد مربوط به بدن و جسم است؛ و الا وجه مشترک همه انسانها که خدای متعال آن را مساوی به حقیقتی واحد قرار داده است همانا روح و قلب و حقایق عقلانی بشر است که بههیچعنوان جنسیت بردار نیست لذا اگر انسان بخواهد کارکرد و وظیفه و کمال را برای بشریت تعریف کند میبایست اولاً به منبع وحیانی مراجعه کند و ثانیاً زندگی مادی و دنیای او را آمیخته و قرین با حقایق معنوی روحانی و عقلانی بداند در غیر این صورت یا راه را بهغلط طی خواهد کرد و گرفتار سقوط میشود و یا ناخواسته تبدیل بهوسیله و ابزاری برای اهداف شیطانی و مادی دیگر انسانهایی که بیراهه رفتهاند خواهد شد.
با یک مقایسه ساده بین شخصیت حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها و سیره و روش ایشان بهعنوان الگوی کامل یک زن مسلمان و بلکه سرور و سالار تمام زنان در عرصههای مختلف تاریخ و همچنین کسی که از سنین نوجوانی وظیفه مادری را به عهده داشت و از جهت معنوی و طی مسیر بندگی با پروردگار خود بینظیر بوده است، با آنچه امروز در دیدگاه روانشناختی غربی و جامعهشناسی روز درباره انسان و بهصورت ویژه درباره زنان مطرح است میتوانیم به یک جمعبندی اولیه و نسبی در موضوع مادر و نقش او در اجتماع و خانواده و اختلافات این دو دیدگاه دست پیدا کنیم.
در دیدگاه جامعهشناسی بر پایه مدرنیته و بعد از انقلاب صنعتی، همواره زن و مرد برای فعالیت و کار و افزایش بازدهی اقتصادی در جامعه دو عنصر یکسان برابر محسوب میشوند همانطور که مرد باید از ابتدای روز برای فعالیت و کار اقتصادی بیرون از منزل وقت خود را بگذراند زن نیز دوشادوش او باید توان و انرژی و وقت خود را صرف چنین فعالیتهایی بنمایند! و ازاینرو مباحثی تحت عنوان تساوی حقوق زن و مرد و برابری جایگاه آنها در جامعه در بین جامعه شناسان و مکاتب مختلف روانشناسی و حقوقی و حتی فلسفی مطرح بوده است بر این اساس اگر یک زن بخواهد نقش مادری را هم به دوش بکشد با معضلاتی روبروست زیرا اولاً او مجبور خواهد بود در ساعات روز، یعنی اوقاتی که معمولاً انسان توان و انرژی کافی دارد در بیرون از منزل سپری کند و هنگام بازگشت به منزل که تقریباً بیشتر انرژی خود را ازدستداده است تازه به وظایف خانهداری و مادری خویش برسد درست زمانی که لازم دارد به استراحت بپردازد تا بتواند قوای ازدسترفته خود را بازیابد و فردا فعالیت روزانه خود را شروع کند! در چنین خانوادهای اگر فرض شود که همسر و شوهرش هر دو فرصت روزانه خودرو خارج از خانه میگذراند عملاً در شامگاه هر دو از جهت توان و حوصله ضعیف بوده و از این بازه زمانی بهعنوان فرصتی برای آمادگی فعالیت فردای خود استفاده میکنند لذا شاید آنطور که از هم انتظار دارند نتوانند دغدغههای عاطفی و نیازهای روحی و روانی خود را برای هم بازگو و آنها را برطرف نمایند. این مسئله خود بهتنهایی ممکن است بهمرورزمان باعث ایجاد سردی در روابط زندگی و کمکم منجر به طلاق عاطفی این پدر و مادر شود! چون آنچه بیش از خواستههای مادی بین زن و شوهر موردنیاز است، توجه به نیازهای عاطفی و روانی آنهاست و این موضوع کمرنگ کردن تأثیرات مستقیم در علاقه بین همسر و شوهر خواهد داشت زیرا بهصورت طبیعی مرد دوست دارد وقتی به خانه بازمیگردند با استقبال همسرش آنهم باروی گشاده و باز مواجه شود و خانه را پر از مهربانی و طراوت و پویایی ببیند نه خانهای افسرده و خسته!
یک زن وقتی در بیرون از منزل مشغول کار است طبعاً مجبور به رویارویی با افراد مختلفی در جامعه میشود و متناسب با شرایط کارش باید پاسخگوی خواستههای مدیر بالادست و همکاران و اربابرجوع باشد تا بتوانند موقعیت شغلی خود را حفظ کند و کارش را پیش ببرد. در چنین شرایطی در طول روز او طراوت و شادابی خود را بیرون از خانه و برای دیگران خرج کرده است و حالا اگر فرض کنیم زن فداکاری هم باشد مجبور است از توان ذخیره خود و گاها بهصورت تصنعی خود را بشاش و شاداب نشان دهد. پس لازم است مادران گرامی، مسئولین و عموم جامعه کمکم به این درک عمیق از سیره حضرت زهرا سلامالله علیها برسند که در تقسیمکار زندگی مدیریت کارهای مربوط به داخل منزل در حوزه تربیت فرزند، کنترل نیازهای خانواده و جلوگیری از اسراف و امور مربوط به خانه و خانواده و پشتیبانی عاطفی و معنوی و… بر عهده زن خانه و امور بیرون از خانه یعنی تأثیرگذاری اجتماعی، کسب روزی حلال و تهیه مایحتاج زندگی… و البته کمک به همسر در فعالیتهای سنگینتر بر عهده مرد باشد.
این سبک زندگی الگویی کاملاً عملی و امکانپذیر در عصر حاضر است بهشرط آنکه از غرب خانواده ستیز که در جاهلیت مدرن بنیان جوامع را ازهمپاشیده الگو نگیریم هم ما مردم و هم مسئولین البته!
این سخن به معنای آن نیست که هر زنی به خاطر شرایط خاص مجبور به فعالیت بیرون از منزل شد یا اگر کسی صلاحیت داشت تا نیازهای ضروری جامعه به زنان متخصص را در عرصههای ویژه تأمین نموده و خویش را وقف پیشرفت جامعه اسلامی نمود الگو گرفته از غرب است و هر زنی در خانه ماند لزوماً الگو گرفته از اسلام. خیر! اسلام انسانها را وظیفهشناس میخواهد و در مواردی وظیفه برخی زنان اقتضا میکند که حضور بیشتری در اجتماع داشته باشند که پرداختن به موارد آن در این مجال نمیگنجد!
حسن مشکی
از مادر اسلامی تا مادر جاهلیت مدرن!
همیشه مادر نماد سنگ صبور و مایه آرامش همه اهل خانه بوده است این مسئله خود یکی از اساسیترین بحثها درباره مادر است. این نقشی است که تنها یک زن میتواند در جامعه ایفا کند.
پایان پیام/ ۹۶۱۱۱
۲۱ اسفند ۱۳۹۶
کد خبر: ۲۵۲۷۹
لینک صفحه کپی شد