به گزارش پایگاه خبری آستان حضرت معصومه سلام‌الله علیها، محمد عباسی یزدی در سی‌صد و هشتاد و یکمین جلسه بنیاد قم‌پژوهی که با موضوع «بررسی وضعیت گذشته و حال کتابخانه آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها» با حضور اعضای این بنیاد در سالن جلسات کتابخانه برگزارشد، طی سخنانی اظهار کرد: هم اکنون ده هزار نسخه از منابع ویژه در کتابخانه موجود است. بخش قبل توجهی از منابع را که بیش از پنجاه سال قدمت دارند از قفسه باز خارج کرده و در این بخش نگهداری می‌کنیم.
وی با بیان اینکه این کتابخانه در سال ۱۳۳۱ شمسی توسط سیدابوالفضل تولیت تأسیس شد، تصریح کرد: زنده یاد تولیت هزار و ۵۰۰ جلد کتاب کتابخانه خود را به این کتابخانه اهدا کرد و سپس به هزینه متولیان مقبره حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها، به مرور زمان کتاب‌های لازم خریداری و به مجموعه کتابخانه افزوده شدند.
مدیر کتابخانه آستان مقدس بانوی کرامت با اشاره به اینکه نود درصد منابع کتابخانه وقفی و اهدایی دوست‌داران اهل‌بیت(ع) است، تصریح کرد: در بیان کتب اهدایی، اسامی شاه عباس صفوی نیز دیده می‌شود و طبق یادداشت‌های موجود در حاشیه برخی از کتاب‌های اهدایی تاریخ سال هزار و ۱۱۰ نیز درج شده است.
عباسی یزدی تاکید کرد: شخصیت‌های مختلف بسیاری از آثار ارزشمند را به این کتابخانه اهدا کرده‌اند که این آثار اکنون جمع‌آوری و فهرست‌بندی شده است و در صورت نیاز در اختیار پژوهشگران، محققان و علاقه‌مندان قرار داده می‌شود.
وی اظهار داشت: کتابخانه آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها با دارا بودن بیش از ۲۵۰ هزار جلد کتاب چاپی، خطی، سنگی، چاپ سربی، نفیس و لاتین یکی از کتابخانه‌های بزرگ عمومی کشور است که در جوار مقبره حضرت بانوی کرامت و در صحن فاطمی واقع‌شده است.
مدیر کتابخانه آستان مقدس قم در مورد اقدامات انجام شده در فهرست‌نویسی کتب موجود گفت: از آن‌جا که این مخزن در آغاز کار به صورت مطلوب و منظم نبود، مبادرت به شمارش کتاب‌های مخزن کردیم تا تعداد آنها معلوم شود. بعد از کار شمارش، تفکیک کتاب‌ها انجام شد که این کار ۶ ماه به طول انجامید و توانستیم کتاب‌ها را در پنجاه موضوع از هم جدا کنیم. همچنین با مشخص شدن نواقص و مکررات بعضی از کتاب‌ها به حذف مکررات و جبران نواقص آنها پرداختیم. کار ثبت کتاب‌ها نیز طی ۶ ماه انجام شد، فهرست‌برداری از کتاب‌ها با توجه به روش‌های مختلف از روش استاندارد کتابخانه ملی صورت گرفت. جدا نمودن کتاب‌های چاپ سنگی که تعداد آنها سه هزار و ۲۸۲ جلد می‌شود و برای کتاب‌های به زبان خارجی که تعداد آنها به هزار و ۱۴۵ جلد است نیز فهرست مختصر و مجزا تهیه شد.
وی از بخش غنی و متنوع مطبوعات کتابخانه یاد و تصریح کرد: در این بخش بسیاری از مطبوعات فعال کشور نگهداری می‌شود. بخش قابل توجهی از نشریات که برای مراجعه کنندگان کاربردی ندارد از منابع کتابخانه خارج خواهد شد.
این مسئول افزود: سال گذشته پانزده هزار جلد کتاب فارسی، عربی و لاتین از منابع کتابخانه فهرست‌نویسی شد و در دسترس محققان و پژوهشگران قرار داده شد.
عباسی یزدی تصریح کرد: کتاب‌های موجود از نظر چاپی در دو بخش است، قسمتی از آن چاپ سنگی و قسمت دیگر چاپ حروفی یا ماشینی است. از نظر موضوعات هم شامل بخش‌های تفسیر، روایی و منابع تاریخی اهل تشیع و تسنن است. تاریخی شامل تاریخ ایران و کشورهای مختلف، معارف و ادبیات، لغت‌نامه‌ها، علوم تجربی و ریاضی که خود به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود.
وی درباره مخزن کتابخانه گفت: مخزن نفایس از سایر قسمت‌ها جدا و دارای تعدادی کتاب است که از نظر کاغذ، خط و جلدسازی روی آنها زحمت فراوانی کشیده شده است. این کتب در مخزن مخصوص نگهداری می‌شود که با شرایط خاصی می‌شود از آنها استفاده کرد. گنجینه قرآن هم شامل قرآن‌های چاپی است و تا آن‌جا که امکان داشته این مجموعه جمع‌آوری و فهرست‌برداری شده است. قفسه‌بندی کتاب‌ها به صورت موضوعی و ارائه کتاب‌ها به روش شماره مسلسل و طریقه سرویس‌دهی به صورت عناوین است.
مدیر کتابخانه حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها با بیان اینکه سرویس‌دهی مخزن کتابخانه به چند بخش تقسیم می‌شود، افزود: بخش اول به صورت قفسه باز است که مختص به کتاب‌های درسی حوزوی است و این امر با توجه به اینکه بیشتر مراجعان را روحانیان معمم تشکیل می‌دهند صورت گرفته است. ما نیز سعی می‌کنیم روش قفسه باز را تقویت نموده تا کتاب‌های مورد نیاز طلاب بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. بخش دیگر مربوط به کتاب‌های غیر درسی حوزه است. کتاب‌های این قسمت داخل مخزن است و روحانیان می‌توانند با ارائه هر نوع کارت شناسایی از این منابع استفاده کنند.
وی ادامه دادد: قسمت دیگر مربوط به دانشجویان و دانش‌آموزان و طلاب غیر معمم است که با ارائه کارت کتابخانه، کتاب‌های درخواستی خود را می‌گیرند و در همین کتابخانه استفاده می‌کنند.
عباسی یزدی با بیان اینکه چند سال قبل بخش مخطوطات کتابخانه فعال بود و به محققان به صورت مستقیم و غیر مستقیم خدمات ارائه می‌داد، اضافه کرد: بعد از چند سال تعطیلی به علت کمبود نیرو و اعتبار دوباره این بخش قرار است فعال شود و همچنین بخش ترمیم، مرمت و صحافی نیز برای رفع نیاز کتابخانه احیا می‌شود.
وی با اشاره به عمومیت کتابخانه برای متقاضیان عضویت در آن‌جا خاطرنشان کرد: این کتابخانه از نظر نوع فعالیت دارای سه قسمت سالن‌های مطالعه، مخزن کتابخانه و بخش مطبوعات و تحقیقات است که در دو بخش برادران و خواهران خدمات ارائه می‌دهد.
مدیر کتابخانه آستان مقدس قم با بیان اینکه این کتابخانه در دو بخش خواهران و برادران فعالیت داشته و با دارا بودن کتاب‌های چاپی، خطی، سنگی، چاپ سربی، نفیس و لاتین یکی از کتابخانه‌های بزرگ عمومی کشور است، گفت: طبق آمار سال گذشته ۱۸۰ هزار مراجعه کننده از کتابخانه استفاده کرده‌اند که ۱۱۰ هزار به بخش برادران و ۷۵ هزار نفر به بخش خواهران مراجعه و از خدمات آن استفاده کرده‌اند.
عباسی در مورد دیجیتال‌سازی منابع گفت: در این رابطه با موضوع حضرت معصومه سلام‌الله علیها دیجیتال‌سازی را آغاز کرده ایم که ۳۱۵ عنوان کتاب و مقاله برروی نرم‌افزار کتابخانه بارگذاری شده است و همچنین در موضوع زیارت منابع زیادی را جمع‌آوری کرده‌ایم که بارگذاری خواهد شد و موضوعات دیگری نیز در دست اقدام است.
خاطرنشان می‌شود در پایان جلسه اعضای بنیاد قم‌پژوهی از مخازن کتابخانه بازدید کردند.
