از آنجا که معرفت و شناخت ائمّه طاهرین و اولیاء دین مبین، همان شناخت فضائل و کمالات نفسانی آن بزرگواران است نه فقط آشنایی اجمالی با زندگینامه آنها، در اینجا به ذکر گوشه ای از فضائل و مناقب حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها می پردازیم.
شرافت خانوادگی:
یکی از عالیترین فضائل آن حضرت انتساب ایشـان به بیت وحی و رسالت و امامت است. او بنت رسول الله صـلی الله علیه وآله وسلم و بنت ولیّ الله و اخت ولیّ الله و عمّه ولیّ الله است و این امر خـود سرچشمه سایر فضائل و کمالات معنوی و روحانی آن بزرگوار می باشد که زندگی در جوار امامان معصومی همچون موسـی بن جعفر و علیّ بن موسی الرّضا علیهما السـلام و بهره مند بودن از تعالیم عالیه آن رهبران راه نور و سـعادت، خود عامل اساسی در تعالی روح و تکامل درجات علمی و عملی آن حضرت بوده است. بنابراین می توان آن حضرت را الگو و نموداری از فضائل اهل بیت علیهم السلام دانست.
عبادت آن حضرت
بنـا به تصریح آیه کریمه قرآن، هدف از خلقت انسان چیزی جز عبادت و بندگی خداوند متعال نیست؛ چرا که انسان از این طریق تکامل یافته و به خدا نزدیک می شوند. آنان که به این هدف پی بردند، در راه رسیدن به عالی ترین مرتبه آن که حصول یقین و اطمینان و نفس مطمئنّه شدن است سر از پا نمی شناسند و بهترین ساعات زنـدگی خود را زمان عبادت و راز و نیاز به درگاه ذات بی نیاز می دانند و در خلوت شب سر بر آستان دوست می نهند و راز دل با محبوب خویش می گویند و عاشـقانه با او به گفتگو می نشـینند و به این آرزو زنده اند که در حال نماز و راز و نیاز به ملاقات حق بشـتابند و مخاطب حضرتش قرار گیرند.
یکی از عالی ترین نمونه های عبادت و بندگی خدا از خاندان ولایت و امامت، کریمه اهل بیت فاطمه معصومه علیها السـلام است. او که عبادت و شب زنـده داری هفـده روزه اش در واپسین روزهـای عمر شـریفش در شهر قم، گوشه ای از یک عمر عبـودیّت و خضوع و خشوع آن زاده عبد صالح خدا در برابر ذات پـاک الهی است و این بیت النّور و معبد و محراب به یادگار مانده آن صفیّه الله
است که از برکات راز و نیازهای شبانه آن بضعه موسی علیه السلام تا دامنه قیامت هدایتگر و الهام بخش بندگان عاشق عبادت
و ولایت می باشد و چه خوش سروده اند اهل ذوق که :
این جایگاه که آنقدر منوّر است این سجده گاه دختر موسی بن جعفر است.
عالمه و محدّثه اهلبیت علیهم السلام
در فرهنگ اسلامی محدّثان راستین همواره از حرمت و منزلت ویژه ای برخوردار بوده اند. محدّثان و راویان درحفظ و حراست از
گنجینه های معارف و ارزش های دینی و ذخایر گرانمایه مکتب تشـیّع و رشد و تعالی فرهنگ غنی اسلامی نقش اوّل را داشته اند و
حامل ودایع و امانت های گرانقدر الهی و رازدار اسرار آل رسول بوده اند. یکی از والاترین عناوینی که نشان دهنده بلندی مرتبه علم و آشنایی کریمه اهل بیت علیهم السلام با معارف بلند اسـلام و مکتب حیاتبخش تشیّع است، محدّثه بودن آن حضرت می باشد که بزرگان علم حدیث احادیث و روایات رسیده از آن حضرت را در کتاب های خود نقل نموده اند، روایاتی که به خاطر
داشـتن مضمونی ولایی خود شاهد صدقی بر ولایت محوری بودن آن محدّثه آل طه و عالمه آل محمد صـلی الله علیه وآله وسـلم می باشند.
او معصومه است
گر چه مقام عصمت از گناه و مصون بودن از لغزشها در عین قدرت بر خطا، مقامی است خاص انبیاء عظام و اوصیاء آنان به ویژه
چهارده معصوم پاک علیهم السلام، ولی بودند کسانی که به دلیل اطاعت و بندگی مخلصانه پروردگار و اطاعت و پیروی کامل از پیشوایان معصوم راه پاکی و وارسـتگی، به درجه ای از تقوی و طهارت روحی رسـیدند که از معاصی و رذایل اخلاقی دور مانده و دامن روح و جان خویش را از ناپاکی ها زدودند. فاطمه معصومه علیها السلام که خود پرورش یافته مکتب ائمّه طاهرین علیهم السلام و یادگار صاحبان آیه تطهیر است، نمونه ای عالی از طهارت و پاکی است به گونه ای که خاصّ و عام او را به عنوان معصومه شناخته اند. تا بدانجا که حضرت رضا علیه السلام به ایشان لقب معصومه داده و فرمود: « مَن زارَ المَعصومَـه بِقُم کَمَن زارَنی »کسی که فاطمه معصومه را در قم زیارت کند مثل آن است که مرا زیارت کرده باشد. و در یکی از فرازهای زیارت دوّم حضرت این چنین آمده است که : « السّلامُ علیْکِ َایَّتُها الطّاهِره الحَمیده البرّهُ الرَّشیدَهُ التَقیَّۀ النَّقیَّۀ » سلام بر تو ای بانوی پاک و ستایش شده، نیکوکردار و هدایت شده، پرهیزکار وارسته «