پایگاه خبری آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها: هر ساله ۱۴ خرداد، یادآور رحلت معمار کبیر انقلاب اسلامی، رهبر و مراد عارفانی است که همواره توصیه ها و نکات اخلاقی و عرفانی ایشان را نصب العین خود قرار داده و سعی می کنند رهرو واقعی ایشان باشند و امسال هم سالروز رحلت امام خمینی(ره) مصادف شده است با ماه مبارک رمضان، لذا بر آن شدیم توصیه های اخلاقی ایشان را در خصوص ضیافت الله مورد بررسی قرار بدهیم تا بتوانیم رهرو واقعی و مستمع عاملی بر این توصیه ها باشیم.

حضرت امام خمینی(ره) همواره در دیدارهایی که با مسئولان و قشرهای مختلف انجام می دادند، توصیه های اخلاقی و عرفانی را مد نظر داشته و در مناسبت های مختلف توصیه هایی مبنی بر تغییردر رفتار و نگرش داشتند.

یکی از مهمترین توصیه های اخلاقی امام خمینی(ره) به عموم مردم، مربوط به ماه مبارک رمضان و استفاده حداکثری و بهره برداری معنوی از این ماه پر برکت بوده است تا جائیکه ایشان می فرماید: به آداب اولیه روزه عمل نمایید و همانطور که شکم خود را از خوردن و آشامیدن نگه می دارید، چشم و گوش و زبان را هم از معاصی باز دارید.(۱)

نگاه روایی امام(ره) به مقوله امساک در ماه مبارک رمضان همان چیزی است که در لسان روایات و دستورات اهل بیت(ع) وارد شده است و امام خمینی تاکید می کند در کنار امساک ظاهری از اکل و شرب باید از امساک باطنی و تقوای درونی و ایستادگی در مقابل معاصی ایجاد شود و اعضاء و جوارح نیز به معنای واقعی کلمه به مثابه روزه دار باشند و گوش انسان  هر چیزی را نشنود و از شنیدن غیبت به دور باشد و زبان شخص هر حرفی را به زبان جاری نسازد و قس علی هذا.

 بنیانگذار اننقلاب اسلامی ایران همواره تاکید داشتنه اند که فرهنگ عمومی در متن عموم جامعه باید به سمتی سوق داده شود که امساک ظاهری و باطنی در کنار همدیگر نهادینه شود و ماه رمضان تبدیل به ماهی عرفانی محض شود تا آثار و برکاتی که برای این ماه در لوح محفوظ و لسان آیات و راوایت گفته شده است بر روزه داران نازل شود.

امام(ره) در جای دیگری توصیه کرده اند: کسی که بخواهد روزه ماه مبارک رمضان را با آن آدابی که از او خواسته اند انجام دهد، لازم است انقطاع کامل داشته باشد تا بتواند مراسم و آداب مهمانی را به جا آورد، و به مقام میزبان تا آنجا که ممکن است عارف گردد. (۲)

بر اساس توصیه و تاکید ایشان، انقطاع از عالم ماده و مادیات لازمه و مقدمه به جای آوردن روزه واقعی و رعایت آداب در این ماه است و تا زمانیکه روزه دار نتواند امساک از تمامی تعلقات و شهوات و معاصی داشته باشد نمی تواند به مقام میزبان این ماه عارف گردد و درک واقعی از ضیافت الله را داشته باشد.

امام خمینی(ره) که خود آراسته و مقید به صفات اخلاقی و عرفانی بودند، دائما بر تقوی و ترک محرمات در این ماه الهی تاکید داشتند و توصیه کرده اند: این ضیافت همه‌اش‌ترک است؛ ترک شهوات از قبیل خوردنی‌ها، نوشیدنی‌ها و جهات دیگری که شهوات انسان اقتضا می‌کند. خداوند دعوت کرده است ما را به این‌که شما باید وارد بشوید در این میهمان‌خانه و این ضیافت هم جز ترک، چیزی نیست؛ ترک هوی‌ها، ترک خودی‌ها، ترک منی‌ها، منیت‌ها، این‌ها همه در این میهمان‌خانه است.(۳)

با نگاه دقیق و ظریف به این توصیه اخلاقی و تاکیدی که نسبت به حساسیت های خاص این ماه وجود دارد، اینگونه استنباط می شود که ماه رمضان ماه تقابل نفس اماره با نفس مطمئنه بوده و باید آداب این ماه که دوری جستن از معاصی و شهوات است به نحو احسن به مرحله عمل درآید تا نسیم رحمت واسعه الهی شامل حال روزه دار شود.

امام خمینی(ره) انقطاع از دنیا و امور دنیوی را پایه و اساس وصول به کمال واقعی در این ماه می داند و قائل به این است که اجابت واقعی و کامل برای روزه دار امکان پذیر نیست مگر اینکه قلب و دورن انسان از دنیا بریده شود و دراین باب توصیه می کنند: اگربخواهید دعوت خدا را به ضیافت اجابت کنید و وارد بشوید در ضیافت الله، بدون این‌که قلبهای خودتان را از این دنیا منسلخ کنید، امکان ندارد.(۴)

ایشان تاکید می کند انسان قبل از اینکه وارد ماه مهمانی خداوند بشود باید ظاهر و باطن خود را نسبت به گذشته تغییر دهد و توبه کند و خود را برای سخن گفتن با خداوند آماده نماید و توصیه می کند : اگر خدای نخواسته گناهی مرتکب شده اید قبل از ورود به ماه مبارک رمضان توبه کنید، زبان را به مناجات حق تعالی عادت دهید، مبادا در ماه مبارک رمضان از شما غیبتی، تهمتی و خلاصه گناهی سر بزند در محضر ربوبی با نعم الهی و در مهمان سرای باری تعالی آلوده به معاصی باشید . (۵)

امام خمینی(ره) شرط اصلاح بندگان و روزه داران را امساک از غیبت و تهمت می داند و قائل به این است که تسلط بر اعضاء و جوارح است که می تواند روزه انسان را قبول درگاه حق نماید و رحمت الهی را شامل شخص روزه دار کند و صیام شخص سپری محکم در مقابل وسوسه های شیطان باشد و ایشان تاکید می کند برای این اعمال باید با خداوند عهد بسته و تصمیم تاریخی برای خود اتخاذ نمایید و توصیه می کند: با خدای خود عهد ببندید که در ماه مبارک رمضان از غیبت، تهمت و بدگویی نسبت به دیگران خودداری کنید. زبان، چشم، دست، گوش و سایر اعضا و جوارح را تحت اراده خود درآورید. اعمال و اقوال خود را مراقبت نمایید، شاید همین عمل شایسته موجب گردد که خداوند تبارک و تعالی به شما توجه فرموده، توفیق عنایت کند و پس از سپری‌شدن شهر صیام که شیاطین از زنجیر رها می‌گردند، شما اصلاح شده باشید و دیگر فریب شیطان را نخورید و مهذب گردید. (۶)

///////////////////////////

۱-جهاد اکبر ص ۳۸

۲-جهاد اکبر ص ۳۹

۳-صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۴۵

۴-صحیفه امام، ج ۱۷، ص ۴۹۳

۵-روح عرفانی روح الله – ص ۹۵

۶-جهاد اکبر ص ۴۱